Panuje przekonanie, zgodnie z którym proces mający na celu stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego powinien być prowadzony w sądzie diecezji na terenie której ów małżeństwo zostało zawarte. Jest to jednak przekonanie częściowo błędne.
W jednym ze swoich artykułów: Czy strona jest w stanie sama zaangażować się w kościelny proces małżeński zaprezentowałam swój punkt widzenia na tę kwestię. W niniejszym artykule postaram się natomiast ukazać czy fora prawne mogą być pomocne przykładowo dla Stron, a jeżeli tak, to w jaki sposób pełnią swoją funkcję. Wielokrotnie Strony dopiero co podejmujące […] Czytaj więcej...
Bardzo częstym pytaniem stawianym przez zainteresowane procesem kościelnym osoby jest to dotyczące przebiegu procesu, jego poszczególnych etapów
Jak wygląda proces o "rozwód kościelny", czyli tak naprawdę stwierdzenie nieważności małżeństwa? Przedstawiam Państwu opis procesu w 11 krokach. 1. Przygotowanie formalne i merytoryczne Pierwszym działaniem do rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest odpowiednie przygotowanie się do niego. Na czym polega przygotowanie do procesu? Bardzo istotne jest, aby nie popełnić żadnych błędów formalnych oraz merytorycznych, ponieważ mogą one spowodować wydłużenie czasu trwania procesu oraz negatywnie wpłynąć na jego przebieg. Z tego powodu, warto zwrócić uwagę na poprawne określenie właściwości miejscowej sądu, określenie podstaw prawnych, sporządzenie oraz obiektywną weryfikację własnego materiału dowodowego oraz w pełni wyczerpujący, ale niezbyt długie sporządzenie tekstu skargi powodowej. 2. Złożenie skargi powodowej Drugim krokiem jaki powinniśmy podjąć jest złożenie skargi powodowej. Skargę składamy osobiście w siedzibie Sadu Kościelnego lub też możemy wysłać ją za pomocą listu poleconego. W efekcie zyskujemy dekret o przyjęciu skargi przez Sąd. Kopia skargi zostaje wysłana do strony pozwanej. Na tym etapie procesu zostają określone jakie podstawy prawne nieważności małżeństwa zostaną zbadane oraz zostanie ustanowione Kolegium Sędziowskie, Notariusz oraz Obrońca Węzła Małżeńskiego. 3. Zeznania stron ​Kolejne działanie w procesie to zeznania stron. Miejscem składania zeznań jest najczęściej Sąd lub może być to również parafia. Nie jest to rozprawa. Podczas zeznań nie są obecne ani strony, ani świadkowie. W zeznaniach biorą udział jedynie sędzia, notariusz oraz może być także obecny adwokat kościelny. Co istotne, to fakt, że składanie zeznań to indywidualna rozmowa, w żadnym razie nie jest to rozprawa. Samo składnie zeznań trwa około 1-2 godziny. Na koniec należy zawsze przeczytać cały protokół przesłuchania i się pod nim podpisać 4. Zeznania świadków Czwarty krok w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa to składanie zeznań przez świadków. Odbywają się w Sądzie Kościelnym lub parafii, bez obecności stron procesu. Sytuacja jest identyczna jak w poprzednim punkcie. Składanie zeznań to indywidualna rozmowa z sędzią. Nie jest to rozprawa. Przeważnie złożenie zeznań trwa około 2 godzin i kończy się złożeniem podpisu na protokole przesłuchania. 5. Wydanie opinii przez psychologa lub psychiatrę Następnie biegły psycholog lub psychiatra, czy też seksuolog (niezbędny w większości spraw) wydaje opinię. Obecność biegłego psychologa, psychiatry czy seksuologa zależy od zastosowanej podstawy prawnej. Proces opiniowania składa się z indywidualnej rozmowy z biegłym oraz wydania przez niego pisemnej opinii, która jest jednym z istotnych dowodów w całej sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. 6. Publikacja akt w siedzibie Sądu W szóstym kroku procesu dochodzi do publikacji akt i odbywa się to wyłącznie w siedzibie Sądu. To moment, w którym strony mają możliwość zapoznania się z wszystkimi wcześniej zebranymi dowodami. We wcześniejszych etapach procesu, nie ma takiej możliwości, akta są wówczas niedostępne dla stron. Warunki publikacji są trzy. Po pierwsze to nielimitowany czas na zapoznanie się z aktami. Po drugie zakaz tworzenia kopii, zdjęć, jedyną możliwością jest sporządzanie notatek. Ostatnim warunkiem publikacji jest fakt, iż kopię akt może posiadać wyłącznie adwokat kościelny. 7. Odpowiedź po zapoznaniu się z aktami W siódmym etapie sprawy jest czas na ustosunkowanie się do zebranego materiału, czyli odpowiedź po zapoznaniu się z aktami. Odpowiedź może przybrać postać: polemiki z wybranymi elementami materiału lub propozycji zbadania nowych dowodów. W tym momencie procesu istotne jest, aby sporządzona odpowiedź była stonowana, merytoryczna, a nie emocjonalna. 8. Uwagi Obrońcy Węzła Małżeńskiego ​W kolejnym punkcie procesu sporządzane są uwagi Obrońcy Węzła Małżeńskiego. Kim jest Obrońca Węzła Małżeńskiego? To osoba, która z urzędu broni ważności małżeństwa. Charakterystyczne dlatego typu uwag, jest fakt, iż zwykle uwagi Obrońcy są negatywne. Nie znaczy to jednak, że wyrok będzie negatywny. Przeważnie jest to polemika ze stronami i ocenianie zebranego materiału dowodowego. Obrońca zwraca uwagę sędziów na elementy, które świadczą o ważności małżeństwa. 9. Głos obrończy Dziewiąty punkt procesu to ważny czas na podsumowanie zebranego materiału, czyli głos obrończy. Istotne, aby był on przygotowany profesjonalny i został pozbawiony zbędnych emocji. Cechami głosu obrończego jest to, że każda ze stron ma do niego prawo. Może być on sporządzony w formie polemiki z wybranymi dowodami lub tezami Obrońcy Węzła. Głos obrończy zwraca uwagę sędziów na elementy, które świadczą o ważności małżeństwa. 10. Wyrokowanie Przedostatnim etapem jest wyrokowanie. To ostatnia faza procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa, w której obecni są tylko sędziowie. Cechy wyrokowania to fakt, iż trzech sędziów podejmuje decyzję o ważności lub nieważności małżeństwa oraz że muszą mieć sędziowie moralną pewność (ponad 100%), że małżeństwo w dniu jego zawierania było nieważnie zawierane. 11. Dekret o wykonalności wyroku Ostatni etap procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa to wydanie dekretu o wykonalności wyroku, który pozwala na ponowne zawarcie małżeństwa. Po ogłoszeniu dekretu strony procesu stają się osobami stanu wolnego w rozumieniu prawa kanonicznego oraz mają możliwość zawarcia sakramentu małżeństwa zgodnie z Nauką Kościoła.
Sprawnie i bez zbędnego angażowania mnie w formalności, proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego przeprowadził Pan Michał Pełka z Poradni Rodzinnej Salomon. Jego mogę polecić jako wykwalifikowanego specjalistę, ideę walki o tzw. "rozwód kościelny" polecam natomiast - jako słuszną wszystkim tym, którym życie
Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Kościelny proces o nieważność małżeństwa Tekst ukazał się drukiem w dwóch częściach dodatku diecezjalnego Gościa Niedzielnego; Nasza Diecezja Wrocław 12/442 i 13/443. Kan. 1141 KPK stwierdza, że „Małżeństwo zawarte i dopełnione nie może być rozwiązane żadną ludzką władzą i z żadnej przyczyny, oprócz śmierci. Takie sformułowanie normy prawa wyraźnie wskazuje że Kościół został postawiony na straży nierozerwalność związku małżeńskiego, pamiętając jednocześnie, że z woli Bożej jest to miejsce uświęcenia człowieka. Czy w związku z tym, proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie jest w sprzeczności z tą prawdą ? Czy czasami Kościół nie zaprzecza sam sobie z jednej strony dopuszczając możliwość takiego procesu a z drugiej strony będąc przez samego Chrystusa (Mt 19, 3 – 8; Mk 10, 10 – 12) zobowiązanym do strzeżenia zasady nierozwiązalności takiego związku? Wskazując na to co stanowi istotę procesu o nieważność małżeństwa, trzeba zauważyć, że polega on na takiej sekwencji czynności procesowych, których rezultatem staje się rozstrzygnięcie ważności lub nieważności małżeństwa. Innymi słowy chodzi o odpowiedź na pytanie czy konkretne małżeństwo zostało zawarte nieważnie czy też nie. Sędzia kościelny spoglądając na moment zawarcia małżeństwa – niezależnie od tego ile lat temu to wydarzenie miało miejsce – stara się dotrzeć do prawdy o tym w jakiej dyspozycji były wówczas strony zgadzając się na małżeństwo ze sobą. Czy ich zgoda małżeńska nie była z jakichś powodów dotknięta poważną wadą, która w konsekwencji powodowałaby nieważność ich małżeństwa? Jeśli w tej perspektywie spojrzymy na proces kanoniczny nie popadniemy w błędne przekonanie, niejednokrotnie powtarzane również w publikacjach prasowych – ostatnio dosyć częstych – o rzekomym istnieniu tzw. „rozwodów kościelnych”, czy możliwości „unieważniania” małżeństw sakramentalnych, które przeprowadzają sądy kościelne. Miałoby to być rzekomo dowodem na zmianę dyscypliny Kościoła odnośnie nierozwiązalności małżeństwa sakramentalnego. Podobne opinie w zasadniczy sposób wypaczają istotę oraz cel prowadzenia procesu kanonicznego, będąc jedynie kolejną dziennikarską pogonią za sensacją. Troska Kościoła Kościół chce towarzyszyć ludziom na różnych ścieżkach życia. Kiedy przeżywają chwile radosne ale i chwile smutku. Jest z nimi także i wtedy, kiedy doświadczają swoistego dramatu związanego z niepowodzeniem w małżeństwie. Należy wyraźnie zaznaczyć, że proces o nieważność małżeństwa to bardzo konkretny wyraz troski Kościoła o tych swoich wiernych, którym małżeństwo się rozpadło i istnieje uzasadniona nadzieja w twierdzeniu, iż od samego początku było ono nieważne. W tej konkretnej sytuacji jego niepowodzenie było wynikiem jego nieważności. Zabrakło wówczas istotnego elementu wymaganego do legalności zgody małżeńskiej. Mogło się tak zdarzyć zarówno z przyczyn subiektywnych jak i obiektywnych. Poddając analizie te przyczyny Kościół pragnie swoim wiernym ale i sobie odpowiedzieć, na pytanie czy to konkretne małżeństwo w ogóle zaistniało. Bywa niejednokrotnie tak, że już samo zainteresowanie się sprawą – pomijając ostateczne rozstrzygnięcie – jest dla tych wiernych jakimś światłem nadziei na odmianę ich losu. Przyczyny nieważności małżeństwa Osoba zainteresowana złożeniem skargi o nieważność małżeństwa powinna mieć przekonanie o przyczynie powodującej jego nieważność. Kodeks prawa kanonicznego zwraca uwagę w kan. 1083 do 1094, że istnienie którejś z przyczyn zrywających, od których niemożliwa jest dyspensa czyni małżeństwo nieważnym, np. istnienie niezdolności płciowej (impotencja). Ponadto w ramach przyczyn subiektywnych, które powodują nieważność małżeństwa zwraca się uwagę na defekty samej zgody małżeńskiej. Prawo kanoniczne wymienia je w kan. 1095 – 1107 mianowicie: pozbawienie wystarczającego używania rozumu; istnienie poważnego braku rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych; niezdolność spowodowaną przyczynami natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich; umyślne wprowadzenie w błąd, będące wynikiem podstępu przy zawieraniu małżeństwa; symulację; wykluczenie jakiegoś istotnego przymiotu lub dobra małżeństwa (jedności, nierozerwalności, zrodzenia i wychowania potomstwa); zawieranie małżeństwa pod warunkiem; wreszcie przymus i bojaźń, towarzyszące zawarciu małżeństwa. Przyczyny obiektywne wynikają z niezachowania formy kanonicznej. W ramach tej formy pod sankcją nieważności małżeństwa wymagane jest, aby asystował przy jego zawieraniu tzw świadek kwalifikowany inaczej urzędowy tj. miejscowy ordynariusza albo proboszcz, albo kapłan lub diakon delegowany przez jednego z nich, jak również aby byli przy tym obecni dwaj świadkowie zwyczajni, którzy są zdolni stwierdzić zawarcie małżeństwa i dać o tym wiarygodne świadectwo. Skarga powodowa Osoba posiadająca jakieś przekonanie o nieważności zawartego przez siebie małżeństwa, powinna zwrócić się do trybunału kościelnego, który jest właściwym organem do rozpatrywania tego typu spraw. Kompetentnym w tej sytuacji jest trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte, bądź trybunał miejsca w którym strona pozwana (małżonek nie składający skargi powodowej) ma stałe lub tymczasowe zamieszkanie. Dokładniej chodzi o trybunał tej diecezji, na terenie której weryfikują się wspomniane wyżej warunki. Stąd przykładowo jeśli ślub miał miejsce na terenie Archidiecezji Wrocławskiej to kompetentnym do rozpatrzenia skargi jest Metropolitalny Sąd Duchowny we Wrocławiu. Podobnie gdy na terenie tej Archidiecezji mieszka strona pozwana. Skarga powodowa ma określić jaki tytuł nieważności małżeństwa zachodzi w tym konkretnym przypadku. Dlatego też osoba zwracając się do właściwego trybunału kościelnego, powinna podać zwięźle wszystkie te fakty, które jej zdaniem wymownie świadczą o nieważności jej małżeństwa. Ważne jest by w takim piśmie zaznaczyć okoliczności i czas poznania się, opisać krótko jak przebiegał okres narzeczeństwa, zastanowić się czy już w okresie narzeczeńskim z zachowaniami narzeczonego bądź narzeczonej związane były jakieś trudności. Takie przyczyny, jak chociażby skłonności do alkoholu, zażywanie narkotyków, utrzymywanie przygodnych kontaktów seksualnych przy trwającym okresie narzeczeństwa, czynienie deklaracji w których zastrzega sobie druga strona prawo do podobnej wolności w małżeństwie, deklaracje o wykluczeniu posiadania potomstwa, mogłyby sugerować wady wyrażanej przez osoby zgody, skutkiem czego byłaby nieważność zawieranego małżeństwa. Jeśli przyczyną nieważności miałaby być np. pozorna zgoda należałoby w skardze opisać atmosferę podczas ślubu, jak przez młodych były wypowiadane słowa przysięgi, czy w atmosferze radości czy raczej z jakimś szczególnym wahaniem, smutkiem, przygnębieniem, z trudnym do wyjaśnienia zachowaniem, wcześniej nie obserwowanym. Osoba która utrzymuje że jej małżeństwo jest nieważne, musi to udowodnić. Dlatego na przedstawione fakty przywołuje się świadków czyli takie osoby, które znają – i to nie tylko ze słyszenia – okoliczności kojarzenia się małżeństwa, pożycia poślubnego oraz przyczyny jego rozpadu. Potwierdzeniem dla faktów przemawiających za nieważnością małżeństwa, są także różnego rodzaju dokumenty, mogą to być np. listy, zaświadczenia lekarskie, dokumentacja historii choroby, zdjęcia. Podanie takich dowodów ma istotne znaczenie do tego aby sędzia kościelny mógł osiągnąć pewność moralną co do zaistniałych faktów i na ich podstawie orzec nieważność małżeństwa. Jest praktyką sądu duchownego, że zanim ktoś zdecyduje się taką skargę napisać, wcześniej przychodzi na tzw. „rozmowę wstępną”. W ramach, której sędzia ustala celowość wniesienia do sądu takiej skargi. Nie zawsze bowiem nieważność małżeństwa równoznaczna jest z niepowodzeniem w tym małżeństwie. W trakcie takiej rozmowy jeśli się okaże, że można sprawę wnieść do sądu kościelnego petent otrzymuje dokładniejsze informacje jak taką skargę napisać, jakie dokumenty należy przedstawić, oraz jak wyglądają etapy procesowe. Porad tych Sąd Metropolitalny we Wrocławiu udziela bezpłatnie. W tym miejscu warto zwrócić uwagę i przestrzec przed ewentualnym korzystaniem z reklamujących się tu i ówdzie kancelarii prawno – kanonistycznych, które oferują za odpłatnością, skuteczną pomoc w „załatwianiu formalności” związanych z prowadzeniem procesu kanonicznego o nieważność małżeństwa, gwarantując przy tym „korzystny” wyrok. Sąd kościelny nie ma nic wspólnego z tego typu poradnictwem. Dodać należy, że dla występowania w charakterze adwokata i reprezentowanie stron przed sądem kościelnym, wymagana jest uprzednia zgoda biskupa diecezjalnego. Bez niej wszelkie podobne działania są nieuprawnione. Kto jest stroną tego procesu ? Przytaczane w skardze powodowej fakty nie są kierowane „przeciwko komuś” w tym wypadku przeciwko współmałżonkowi, lecz jest to skarga „w sprawie”, bowiem jedynym celem działań sądu kościelnego jest „sprawa” ważności bądź nieważności danego małżeństwa, nie zaś udowadnianie komuś winy jego rozpadu. Takie spojrzenie na proces kanoniczny rodzi jeszcze jedną konsekwencję; daje odpowiedź na pytanie: kto tak naprawdę jest stroną w tego typu procesie? Każdy proces zawsze dotyczy jakiegoś sporu, jest on najogólniej rzecz biorąc wynikiem różnicy zdań na określony temat. Okazuje się, że w procesie kanonicznym z jednej strony występuje któreś z małżonków przekonane o nieważności, inaczej o nieistnieniu swojego małżeństwa – podobnie może twierdzić również drugi współmałżonek – z drugiej zaś strony głos przeciwny, to znaczy za ważnością, reprezentuje cały Kościół, ponieważ w momencie ślubu kapłan jako tzw. świadek kwalifikowany, wobec nowożeńców i wszystkich zgromadzonych na ceremonii ślubnej potwierdził – w imieniu Kościoła katolickiego – ich wzajemną przysięgę a przez to istnienie ich małżeństwa, udzielając im przy tej okazji swojego błogosławieństwa. Zdanie o istnieniu tego małżeństwa do momentu rozpoczęcia procesu nie zostało odwołane, stąd cały Kościół ma prawo traktować ten związek jako ważnie zawarty, dopóki czego innego się w procesie nie udowodni. Takie spojrzenie ma również norma kodeksu prawa kanonicznego, w podsumowani wad zgody małżeńskiej zaznaczając „Chociażby małżeństwo zostało zawarte nieważnie z racji przeszkody lub braku formy, to jednak domniemywa się, że wyrażona zgoda trwa, dopóki nie uzyska się pewności jej odwołania” (kan. 1107). W tej sytuacji, celem ustalenia prawdy obiektywnej i uznania po czyjej stronie jest racja, toczy się proces kanoniczny. Jak wygląda proces ? Osoby składając napisaną przez siebie skargę często z obawą stawiają pytania jak taki proces będzie wyglądał czy będą musieli podobnie jak w sądzie cywilnym – większość z nich przeprowadziła już sprawę rozwodową – na jednej sali przy obecności drugiej strony upubliczniać własny życiowy dramat? Czy będą musieli przeżywać kolejny stres z powodu wysłuchiwania przez osoby trzecie – najczęściej ich znajomych, sąsiadów – przykrych spraw związanych z nieudanym małżeństwem? Procedura gromadzenia dowodów w ramach procesu kanonicznego, różni się od tej, którą stosują sądy świeckie. W jej trakcie strony oraz ich świadkowie osobno składają swoje zeznania. Nie są przesłuchiwane razem. Nie ma zatem powodu obawiania się, że inni będą słuchać o przykrych dla stron sprawach. Wszystkie sprawy dotyczące procesu w większości załatwiane są drogą korespondencyjną, w jej wyniku strony i osoby w procesie przywołane, pomagają sędziemu w dotarciu do odpowiedzi; czy badane małżeństwo było nieważnie zawarte?. Szczególną rolę wśród przywołanych do takiej pomocy osób odgrywa biegły psycholog lub psychiatra, który na zlecenie sądu sporządza swoją opinię. Czyni to na podstawie badania, bądź sporządza ją w oparciu o akta sprawy. Jego obecność jako „świadka z wiedzy” jest istotna jeśli np. sprawa nieważności małżeństwa prowadzona jest z kan. 1095, który wprost mówi o niezdolności osoby do małżeństwa, sytuując ten defekt w jej sferze psychicznej. Konsultacja z biegłym w dziedzinie psychologii bądź psychiatrii jest w takiej sytuacji konieczna. Po zgromadzeniu tzw. materiału dowodowego – na który składają się zeznania stron, zeznania świadków, dokumenty, oraz tam gdzie to potrzebne opinie biegłych, dokonuje się publikacji akt, dając przez to stronom możliwość zapoznania ze zgromadzonymi dowodami. Po zapoznaniu się z nimi mają oni prawo ustosunkowania się do nich. Mogą np. stwierdzić że materiał dowodowy jest niewystarczający, że należy jeszcze przesłuchać jakiegoś świadka, którego zeznania pomogą w wyjaśnieniu jakichś wątpliwości, że należy jeszcze uwzględnić taki czy inny dokument, który strona przedkłada sędziemu. Strona może uznać też, że materiał jest wystarczający, zamyka się wówczas postępowanie dowodowe i przystępuje do kolejnego etapu, który kończy się wyrokiem. Jeśli w takim wyroku orzeczona została nieważność małżeństwa, sprawę z urzędu kieruje się do trybunału apelacyjnego, celem jego uprawomocnienia się. Wyrok prawomocny polega na jednobrzmiącym orzeczeniu wydanym przez sądy dwóch instancji. Tylko taki daje prawo stronom do zawarcia sakramentalnego małżeństwa.. Dlatego jeśli sąd I instancji wydał wyrok za nieważnością, należy jeszcze poczekać na taki sam wyrok, lub dekret potwierdzający, wydany przez sąd apelacyjny. Gdyby w I instancji nie udowodniono nieważności, wówczas stronie, która wniosła skargę o nieważność przysługuje prawo do apelacji, rozpatruje ją sąd II instancji. Jeśli ten wyda wyrok za nieważnością, to apelacja od niego kierowana jest do sądu III instancji, jest nim albo Rota Rzymska, albo któryś z trybunałów krajowych, któremu w tej instancji zlecił rozpoznanie sprawy Trybunał Sygnatury Apostolskiej. Jak długo trwa proces ? Prawo w kan. 1453 Kodeksu prawa kanonicznego ściśle określa długość takiego procesu. W I instancji nie powinien on trwać dłużej niż 12 miesięcy, w II instancji sprawa winna być zbadana w ciągu 6 miesięcy. Jak więc widać dla wydania prawomocnego wyroku prawo przewiduje półtora roku. Niestety bywa często tak, że z przyczyn niezależnych od sądu, czas ten się wydłuży. Na przykład sędzia jest zobowiązany aby zatroszczyć się kompletność dowodów, dlatego pozostawia się stronom czas na ich dostarczanie, strona jeśli czyni to opieszale, sprawia że instrukcja – czyli gromadzenie dowodów ulega wydłużeniu. Dzieje się tak również za sprawą świadków nie zgłaszających się na przesłuchanie do sądu, lub na parafię, zmieniających terminy – bywa, że z przyczyn od nich niezależnych, bo praca, obowiązki, nieoczekiwane zdarzenia, albo też w ostatniej chwili odwołujących chęć składania zeznań. Wszystko to może spowodować, że zalecane przez prawo terminy zostaną przekroczone. Wydłuża się proces, kiedy strona pozwana w tym wypadku jedno z małżonków nie chce wziąć udziału w procesie. Dbając o jego prawo wniesienia swoich dowodów w sprawie daje się mu odpowiednio długi czas na realizację tego uprawnienia. Jeśli po upływie wyznaczonego czasu nadal milczy, nie odpowiada na pisma sądowe, ogłasza się ją stroną nieobecną w tym procesie, z zastrzeżeniem, że w każdej chwili może się do niego włączyć. Wtedy dopiero sprawa może postąpić dalej, lecz zawsze dzieje się to kosztem upływającego czasu. Dla Sądu jest to niedogodność, ale troska o poszukiwanie w procesie prawdy na temat ich małżeństwa, stoi zawsze na pierwszym miejscu. W tym poszukiwaniu należy dotrzeć do wszystkich możliwych dowodów, zbadać wszystkie możliwe okoliczności, pozwalające wyjaśnić wszystkie wątpliwości związane z ewentualną nieważnością tego małżeństwa. Kościół stwarza im taką możliwość i przez swoją działalność sądowniczą realizację tego prawa chce im zagwarantować. Ks. Marian Kowalski Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Ja rozumiem że Sąd Biskupi czasami przedłuża sprawę przez opieszałość świadka, ale częściej jednak jest to ogólna opieszałość, wynikająca z ilości składanych wniosków i obowiązków księzy, a to ten sie przeprowadza a tamtego odwołali i nie ma kto za niego otworzyć korespondencji, albo pani notuariusz pisze, jak pan radca bedzię miał chęć i ochotę to zajrzy do pani akt.... wole zostawić to bez komentarza. uważam że Bóg kocha mnie bez względu na wolę Kościoła, a takie przedłużanie to jedno że świadek ale jednak w 80% wina władz Kościoła. Trzeba odwoływać się do prawa Kanonicznego żeby coś wywalczyć, albo zrobić tak jak mówią wszyscy na co mnie nie stac...zaplacic 14 tys łapówki...... jak się doczekam to uwierze w dobrą wolę władz Kościoła, bo u mnie przesłanki są bardzo mocne, a wszystko trwa już od 2006 roku....i teraz dopiero dostałam wezwanie do biegłego psychologa Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa a najczęsciej to teraz np. ksiądz jest na urlopie i musi pani poczekać, a potem usłyszę to co roku,że znowu ida jakieś świeta, po kolendzie, albo rekolekcje w szkołach itd itp. poprostu przesada z tym oczekiwaniem i oszukiwanie samego siebie Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa teraz liczę na moc artukułów prawa Kanonicznego art. 1453, a łapówki niech płacą Ci co sami sieją takie plotki. Ja tylko powiedziałam sobie że czekam do daty ślubu cywilnego który już jest zaplanowany na 2011, a potem to już mi nie zależy, bo moja wiara i tak się nie zmieni ale potrzeba wyroku nie będzie tak silna jak teraz... z poważaniem Agnieszka konto usunięte Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Jeśli dojdzie do unieważnienia małżeństwa stwierdzając np: brak umiejętności życia w związku, to czy może tez wydać postanowienie - zakaz zawierania kolejnego małżeństwa ? Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, gdy proces toczy się z tytułu niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, mam nadzieję, iż chodzi P. o ten tytuł, to wówczas może (ważne słowo), ale nie musi pojawić się zakaz zawarcia małżeństwa. Zakazy jednak, gdy już zostaną nałożone, mogą zostać cofnięte. Pozdrawiam dr Arletta Bolesta adwokat kościelny Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam. Moja sytuacja wygląda następująco. W roku 2007 zawarłem związek małżeński z przymusu. Zostałem zmuszony gdyż w drodze było dziecko. Już przed ślubem miałem awantury urządzane przez żonę i jej matkę. Poszło o pogrzeb mojej Cioci która mieszkała za granicą. Teściowa obecna zabroniła mi pojechać a powód to gdyby mi się coś stało a dziecko w drodze. Już wtedy nie chciałem tego ślubu. Ale mnie zmuszono. Myślałem że po ślubie będzie inaczej. Po zawarciu związku zamieszkałem wraz z żoną u teściów. Zona siedziała w domu, ja pracowałem. Gdy póżniej wracałem z pracy /nadgodziny lub odwiedziny matki,gdyż jest wdową z 2 nieletnich dzieci/ Był problem że rzekomo ją zdradzam. Po narodzinach córki przyszło najgorsze. Miałem zakaz od teściowej odwiedzanie żona nie staneła w mojej dziecku polisę posagową na wypadek mojej śmierci. Tego samego dnia był u teściów w domu mój kuzyn chciał pożyczyć auta. Teściowa podpytała się jak jest u mnie w domu. Nie mamy willi mieszkamy w domu po dziadkach 2 pokoje kuchnia a teściowa powiedziała to nie wie co mnie tak ciągnie do domu. Nie rozumiałem przecież to mój rodzinny się że ma żona nie powiedziała matce jak jest w moim domu. Teraz to wiem że chodziło o to aby miała męża. Po tym jeszcze polisa. Zostałem zaatakowany przez teściową nie przez żonę powiedziała jaki prawem sam podjąłem taką decyzję. A córeczka broniła mamusi. Zwyzywano mnie od najgorszych. Wyszedłem z domu pojechałem po swą matkę aby może ona pomogła mi załagodzić sytuację. Lecz po powrocie byłem już spakowany a dodatek jeszcze oczernili moją matkę. Córka miała wtedy 1 miesiąc. Mimo moich prób aby żona wyprowadziła się od matki nie pomogło. Za żonę decydowała matka. Próby widzenia z dzieckiem też odpadały. Nie godziła się na moje prośby i propozycje. Nawet nie myślała o dziecku aby miało normalną rodzinę. Ona powiedziała że od mamy nie nie powiadomiono mnie o chrzcie św. to pytałem księdza proboszcza w parafii której mieszka żona. Teraz mija 3,6 roku od tej sytuacji sprawa rozwodowa cywilna w toku. Moje pytanie czy mam szanse unieważnienie ślubu mam nową partnerkę z którą mamy wspólne dziecko roku. Chcemy być normalną rodziną o której marzyłem. Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, porusza P. kilka wątków. Pisze P., iż tego związku nie chciał zawierać, jeżeli tak, to proces można prowadzić z tytułu wykluczenia zgody małżeńskiej przez P. Tytuł ten wymaga jednak przyznania się strony wykluczającej, iż tego związku nie chciała zawierać, plus potwierdzenie tego w jakiś sposób przez świadków, dobrze też byłoby też przez pozwaną. Następnie porusza P. kolejną przyczynę, tj. przymus i bojaźń po swojej stronie. Od razu zaznaczam, iż nie można orzekać nieważności małżeństwa (można natomiast prowadzić proces) z obu tytułów równocześnie, gdyż osoba przymuszana chce wejść w związek, symulant - jak już zostało to pokazane - nie. Przy przymusie warto zastanowić się nad innymi elementami, typu: osoba (osoby) przymuszające, a zatem nad naciskiem pochodzącym z zewnątrz, następnie warto odp. sobie na pyt. co by groziło w przypadku nie zawarcia tego związku, czy były inne możliwości rozwiązania syt. Czasami przeplata się to z niezdolnością nat. psychicznej. I na koniec porusza P. kolejny tytuł, tj. niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich po stronie kobiety. Na tytuł ten składa się szereg komponentów,typu jej uprzedniość, ciężkość, absolutność. Warto, aby zajął się P. procesem, jednak, jak już ukazałam, na początku czymś istotnym jest jednak ustalenie właściwych przyczyn procesowych. Pozdrawiam dr Arletta Bolesta adwokat kościelny Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam i dziękuję za odpowiedz chciałem się dowiedzieć jaki jest koszt procesu kościelnego Częstochowa Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, o to proszę zapytywać się już w Sądzie Kościelnym, gdyż każdy z nich ma swoje stawki. Koszty oscylują wokół kwoty 1000 zł (tysiąca zł), może następnie dojść wynagrodzenie dla biegłego (ok. 300 zł); pomijam II Instancję. Pozdrawiam dr Arletta Bolesta adwokat kościelny Ewa S. Kierownik Działu Zatrudnienia i Płac, Kromiss-Bis Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, jakie pytania mogą być zadawane świadkom podczas procesu? Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, polecam książkę ks. A. Sobczaka: Kościelny proces małżeński. To zag. jest tam również poruszane. Pozdrawiam! Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam Właśnie otrzymałam powiadomienie o przyjęciu skargi powodowej z zapytaniem: czy uznaję małżenstwo za nieważne z tytułu wykluczenia jedności małżeńskiej (nie rozumiem tego sformułowania:)) oraz wykluczenia potomstwa. Jako że pierwszego nie rozumiem a z drugim się nie zgadzam mam pytanie - czy te tytuły mogą spowodować nałożenie zakazu pownownego zawarcia małżeństwa (mojego, pozwanej). Mój były mąż mnie uprzedził, chcialam również wnieść skargę o nieważność małżeństwa, zatem czy mogę odpowiedzieć również tytuł wskazujący przyczyny leżące po jego stronie? Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Witam, odpowiadając na pozew ma P. prawo wniesienia nowego tytułu względnie tytułów. Tytuły wymienione często związane są z zakazem, ale można po dwóch wyrokach pozytywnych prosić o ich cofnięcie. Zakaz dot. tej strony, po której jest wspomniane wykluczenie. Jedność jest związana z wiernością, o ich relacjach wspominałam już na jednym z for (Kafeteria). Pozdrawiam dr Arletta Bolesta adwokat kościelny Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa dziękuję Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Agnieszka G.: Jeśli dojdzie do unieważnienia małżeństwa stwierdzając np: brak umiejętności życia w związku, to czy może tez wydać postanowienie - zakaz zawierania kolejnego małżeństwa ?Nie ma czegoś takiego, jak unieważnienie małżeństwa! Już w pierwszym poście p. Adam zacytował Kan. 1141 KPK: "Małżeństwo zawarte i dopełnione nie może być rozwiązane żadną ludzką władzą i z żadnej przyczyny, oprócz śmierci." W sumie tytuł wątku wprowadza bałagan. Lepiej byłoby napisać: Kościelny proces o STWIERDZENIE nieważności małżeństwa. Jedno słowo, ale diametralna różnica. Temat: Kościelny proces o nieważność małżeństwa Dzien dobry mam pytanie kiedy jest możliwe ze ujawnienia ie drugiej stronie listy świadków jest zastrzeżone? Stwierdzenie nieważności małżeństwa w prawie kanonicznym i świeckim Annulment of the marriage in canon law and secular law Streszczenie Instytucja stwierdzenia nieważności małżeństwa jest uregulowana zarówno w przepisach prawa po-wszechnie obowiązującego, jak i w przepisach prawa kościelnego. W artykule zostało omówione po- Na wstępie warto podkreślić, że w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa można występować samodzielnie, we własnym imieniu bądź ustanowić sobie adwokata lub pełnomocnika. Jakie błędy najczęściej popełniają strony procesowe, które zdecydowały się na osobiste prowadzenie sprawy przed sądem kościelnym? Niesłabnącą popularnością cieszą się fora i portale internetowe poświęcone tematyce kościelnego procesu małżeńskiego. Niestety, nie wszystkie informacje tam zawarte mają odniesienie do rzeczywistości. Rozbieżności mogą dotyczyć wielu zagadnień, np. wysokości kosztów procesowych czy wymaganych dokumentów. Warto wiedzieć, że w każdej diecezji kwestia opłat za proces jest odmiennie uregulowana. Osoby poszukujące odpowiedzi na nurtujące ich pytania z zakresu prawa kanonicznego zbyt często bezkrytycznie przyjmują porady i dane dostępne w Internecie. Często doradzają się też członków rodziny lub znajomych, którzy w przeszłości mieli styczność z sądem kościelnym. Jednakże, każda sprawa jest inna, oparta na innym stanie faktycznym i dowodach, a więc bezsensownym jest ich porównywanie. Wobec tego warto weryfikować informacje i wyjaśniać wszelkie pojawiające się wątpliwości w sekretariacie sądu kościelnego (właściwego do rozpoznania naszej sprawy) bądź u adwokata kościelnego, współpracującego z danym sądem kościelnym. Na wstępie warto odpowiednio przygotować się do procesu, a mianowicie: zgromadzić dokumenty wymagane przez dany sąd kościelny oraz zadbać o dowody, tzn. przemyśleć listę świadków, którzy dobrze znali strony już w okresie przedślubnym. W kwestii dokumentów należy wiedzieć, że sądy kościelne z reguły nie uznają kopii, a więc należy dostarczać je w oryginałach lub uwierzytelnionych odpisach. Uprzednie zaplanowanie działania pomaga uniknąć niepotrzebnego stresu, związanego z nerwowym poszukiwaniem w trakcie procesu dokumentów oraz osób, które zgodzą się wystąpić w charakterze świadka i których zeznania będą miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+PHNjcmlwdCBhc3luYyBzcmM9Ii8vci5jb3phZHppZW4ucGwvc2VydmVyL3d3dy9kZWxpdmVyeS9hc3luY2pzLnBocCI+PC9zY3JpcHQ+ PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+PHNjcmlwdCBhc3luYyBzcmM9Ii8vci5jb3phZHppZW4ucGwvc2VydmVyL3d3dy9kZWxpdmVyeS9hc3luY2pzLnBocCI+PC9zY3JpcHQ+ Ponadto, przed wniesieniem skargi powodowej (prośby o stwierdzenie nieważności małżeństwa) warto skonsultować jej treść ze specjalistą, np. adwokatem kościelnym. Z uwagi na to, że sprawa dotyczy naszego życia, z natury podchodzimy do tego emocjonalnie i w zbyt obszernym piśmie łatwo zagubić istotę kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Należy także pamiętać, że skargę powodową trzeba uzasadnić (zgodnie z kan. 1504 nr 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego: „podać przynajmniej ogólne fakty i dowody na poparcie roszczeń”). Nie wystarczy tutaj krótki staż małżeński i brak potomstwa. Dla sądu kościelnego istotne jest to, co działo się przed ślubem a nie tuż przed rozwodem. Dlatego też uzasadnienie skargi powodowej nie powinno być kopią pozwu o rozwód cywilny. Wiele osób posiłkuje się pomocą adwokata lub radcy prawnego, któremu wcześniej powierzono sprawę rozwodową. Niestety, jeżeli taki prawnik nie ukończył kierunku: prawo kanoniczne i nigdy nie praktykował w tym zakresie, to jego pomoc może okazać się zupełnie nieprzydatna. Kolejnym błędem, jaki często występuje w praktyce procesowej jest ignorowanie terminów wyznaczanych przez sąd prowadzący naszą sprawę i nieczytanie ze zrozumieniem pism otrzymywanym z sądu. W przypadku obiektywnej niemożności stawienia się w siedzibie sądu w danym terminie (np. z uwagi na obowiązki zawodowe lub chorobę) warto uprzednio uprzedzić o tym sekretariat sądu i ustalić inny, odpowiadający termin. Warto pamiętać, że nasza bierność procesowa może znacznie opóźnić rozpoznanie sprawy, a w przypadku występowania jako strony powodowej – doprowadzić nawet do umorzenia instancji (tj. zakończenia procesu bez wydania wyroku). Natomiast, w kwestii pism sądowych najwięcej pomyłek dotyczy interpretacji uwag przedwyrokowych / votum obrońcy węzła małżeńskiego, które błędnie uważa się za wyrok. W rzeczywistości jest to jedynie pisemna opinia obrońcy węzła, którego zadaniem jest – w uproszczeniu – poszukiwanie w materiale dowodowym sprawy argumentów przemawiających za ważnością danego małżeństwa. Dodatkowo, podczas składania zeznań należy mówić prawdę i niczego nie zatajać. Niektórzy mają jednak tendencję do nieprzyznawania się do własnych słabości czy błędów, często z obawy przed nałożeniem klauzuli wyrokowej – zakazującej zawarcia nowego małżeństwa sakramentalnego. Nieszczerość wpływa jednak na ocenę wiarygodności strony oraz może zawarzyć na treści rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto, warto dokładnie przeczytać protokół zeznań przed złożeniem pod nim swojego podpis, a w razie ewentualnych błędów i nieścisłości – zwrócić na to uwagę sędziemu. Na koniec warto zdementować plotki, które wciąż powstrzymują wiele osób przed wniesieniem prośby o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Rozważając rozpoczęcie procesu kościelnego często spotykamy się z następującymi opiniami: „to kosztuje majątek i trwa kilka lat”, „bez znajomości nic nie załatwisz” oraz „nie warto brać adwokata”. Wbrew pozorom, opłaty procesowe nie są wygórowane, a wiele sądów umożliwia płatności w ratach. Wśród kancelarii prawa kanonicznego funkcjonujących w danej diecezji można znaleźć taką, której oferta w pełni odpowie naszym potrzebom. Długość trwania procesu w dużej mierze zależy od aktywności samych stron procesowych, bezzwłocznego odpowiadania na pisma i zgłaszania się na wyznaczone terminy. Ponadto, sędziowie w swych rozstrzygnięciach są niezależni, więc poszukiwanie znajomości i próby wpłynięcia na pracę sądu kościelnego nie mają sensu. Natomiast ustanowienia adwokata, który fachowo zajmie się naszą sprawą i przeprowadzi przez meandry kościelnego prawa procesowego, powinno być w pełni autonomiczną decyzją strony powodowej i pozwanej. Jeżeli uznamy, że nie mamy czasu na rzetelne zajmowanie się sprawą we własnym imieniu lub proces przed sądem kościelnym kosztuje nas zbyt wiele nerwów, to warto zastanowić się nad ustanowieniem sobie adwokata. PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0KPHNjcmlwdCBhc3luYyBzcmM9Ii8vci5jb3phZHppZW4ucGwvc2VydmVyL3d3dy9kZWxpdmVyeS9hc3luY2pzLnBocCI+PC9zY3JpcHQ+ PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0KPHNjcmlwdCBhc3luYyBzcmM9Ii8vci5jb3phZHppZW4ucGwvc2VydmVyL3d3dy9kZWxpdmVyeS9hc3luY2pzLnBocCI+PC9zY3JpcHQ+ Warto przypomnieć, że konsultacja wstępna sprawy w kancelarii adwokata kościelnego Kamila Dziury jest bezpłatna. Każdy klient otrzymuje ofertę współpracy zawierającą min. 2 pakiety usług do wyboru, indywidualnie dostosowane do danej sprawy. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej adwokata kościelnego Kamila Dziury. Artykuł partnera Chcemy, żeby portal był miejscem wymiany opinii dla wszystkich mieszkańców Radomia i ziemi radomskiej. Ze względu na sytuację na Ukrainie i emocje, jakie pojawiają się przy tej okazji, zdecydowaliśmy w najbliższym czasie wyciszyć komentarze na naszej stronie. Zachęcamy do dyskusji w mediach społecznościowych. Apelujemy o wzajemny szacunek i zrozumienie. Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt". Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. O tym jak wygląda proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa opowiedział w Onet Rano #WIEM adwokat kościelny Dawid Niemczycki. 04 Feb 2023 20:14:37

Witam serdecznie,ostatnimi czasy w wyniku natłoku obowiązków niestety miałem zdecydowanie mniej czasu dla „wolnego” postanowiłem nadrobić te zaległości i mam nadzieję, że mimo urlopowego okresu znajdziecie Państwo krótką chwilę na mój mały artykuł. 😊Na topiku dzisiejszego artykułu zajmiemy się etapem postępowania, który budzi największe emocje niezależnie od rodzaju sądu i przedmiotu postępowania (cywilny, karny, administracyjny czy też kościelny) – postępowaniem dowodowym, a dokładniej przesłuchaniem stron procesu oraz powołanych dwóch zdań każdy z nas się stresuje, gdy przed nawet najmniejszym gremium czy też forum istnieje potrzeba coś zaprezentować, powiedzieć albo podobna sytuacja ma miejsce gdy przychodzi do składania zeznań – wręcz poziom stresowy gwałtownie zwyżkuje zaś w głowie pika dzwonek alarmowy poziomu strachu przed nieznanym (często klienci mi mówią: strasznie się bałem, myślałem tylko o tym zeznawaniu, paraliżowało mnie to, nie mogłem spać, co zeznawać, jak wyglądają zeznania itd.).W swojej praktyce prawnej wielokrotnie miałem okazję obserwować reakcje moich klientów lub świadków zarówno gdy otrzymywali wezwanie do sądu lub też mieli zeznawać – zawsze bardzo się dwóch zdań składanie zeznań jest stresujące, często w swojej praktyce omawiam i rozmawiam np. ze świadkiem czy stroną, którą reprezentuję o tym jak wygląda przesłuchanie, kto może zadawać pytania, o obowiązku mówienia prawdy, starania się przedstawiania informacji w sposób w miarę szczegółowy i precyzyjny ile w zaciszu kancelarii osoby, które mają w określonym nawet odległym terminie zeznawać czuły się swobodnie, pamiętały wiele faktów, mówiły płynnie i przychodziło im to bez problemu, to w momencie gdy pojawiały się na przesłuchaniu w wyznaczonym terminie i były wzywane przez Sąd, nagle traciły poczucie komfortu, pojawiały się objawy dużego stresu, a w wyniku tego zapominali wiele ważnych informacji, gubili się w zeznaniach czy też po prostu nie wiedzieli co mimo iż jestem prawnikiem, również miałem okazję zeznawać w różnych okolicznościach i mimo wiedzy, że tak powiem „od warsztatu” i przygotowania zawodowego, to również zawsze odczuwałem dyskomfort i stres, było to dla mnie doświadczenie faktycznie „diabeł” jest taki straszny jako go malują? – myślę, że nie, co postaram się wyjaśnić w dzisiejszym temat artykułu dotyczy przede wszystkim zeznawania w procesach przed sądami kościelnymi – a w szczególności w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego – w innych procesach (świeckich) postaram się napisać innym razem, ale pewne rzeczy można odnieść w ogóle do zeznawania w jakimkolwiek stron oraz świadków w procesach kościelnych, a zwłaszcza w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego następuje w ramach postępowania dowodowe to najogólniej rzecz biorąc szereg czynności polegających na zebraniu, zgromadzeniu, względnie przeprowadzeniu i w ostateczności przeanalizowaniu dowodów – a zatem najprościej, jest to proces polegający na zebraniu wszelkich informacji i dokumentów istotnych dla jak najpełniejszego rozpatrzenia danej sprawy. Dowodem może być wszystko co wydaje się pożyteczne dla poznania istoty sprawy przy czym pamiętać należy, że obowiązek dowodzenia spoczywa zawsze na kimś kto coś twierdzi a nie przeczy (kan. 1526 w związku z kan. 1527 Kodeksu Prawa Kanonicznego [zwany dalej „KPK”] i art. 156 oraz 157 Instrukcji procesowej Dignitas Connubii [zwana dalej „DC”])Postępowanie dowodowe zawsze rozpoczyna się po przyjęciu skargi powodowej, a następnie ustaleniu przedmiotu sporu (inaczej przedmiot postępowania zwany też formułą wątpliwości).W pierwszej fazie postępowania dowodowego przesłuchiwane są strony procesu, następnie świadkowie i dopiero w ostateczności są rozpatrywane i zbierane inne dowody w zeznań stron oraz świadków w procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, z moich obserwacji wynika, że jest wielokrotnie niedoceniana oraz poświęca się jej zbyt mało atencji przez strony procesu – a są to bardzo ważne dla sprawy i sędziów dowody mogące mieć kardynalne znaczenie dla opinii biegłego oraz pozytywnego wyroku w kościelne traktuje z dużą przychylnością i preferuje na pierwszym miejscu właśnie bezpośrednie zetknięcie się sędziów prowadzących sprawę z materiałem dowodowym, a takim niewątpliwe jest dowód z przesłuchań. (vide kan. 1547 oraz kan. 1530 KPK w związku z art. 177 DC).W ten sposób sędziowie mogą bezpośrednio zbadać wiedzę osób mających informacje i doświadczenia zarówno w zakresie okresu poznawczego, narzeczeństwa jak również okresu małżeństwa i przyczyn rozpadu. Poprzez odpowiednie pytania mogą stwierdzić czy między stronami istniało odpowiednie rozeznanie i świadomość, czy istniały jakieś anomalnie, problemy, powód pojawienia się nieporozumień itp. – jednym słowem umożliwia bezpośrednie dostarczenie cennego materiału na temat małżeństwa i małżonków jako takich oraz relacji pomiędzy nimi do analizy przy dyskutowaniu o wyroku KTO MOŻE BYĆ ŚWIADKIEM/ ZEZNAWAĆ ?Co do zasady zgodnie z kan. 1549 KPK każda osoba może być świadkiem chyba, że prawo kościelne z jakiegoś powodu daną osobę wyklucza całkowicie lub z ograniczeń wykluczających bycie świadkiem to osoby małoletnie poniżej czternastego roku życia, osoby upośledzone umysłowo – jednakże w drodze wyjątku takie osoby mogą być na podstawie odpowiedniego dekretu sędziego przesłuchane jeżeli jest to istotne dla również kategoria osób, która nigdy nie będzie mogła być świadkiem tj. urzędnicy sądowi (sędziowie i ich asystenci), adwokaci, notariusz sądowy oraz inne osoby, które uczestniczyły lub uczestniczą w danej sprawie jak również kapłani w odniesieniu do tego wszystkiego, co pozyskali w ramach sakramentalnej spowiedzi (kan. 1550 KPK).Osoba wnosząca sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego oraz osoba pozwana (klasycznie Powód i Pozwany) nie są przesłuchiwani jako świadkowie tylko strony w procesie, to bardzo ważne odróżnienie – inaczej prowadziłoby to do kuriozum, że ktoś zeznawałby jako świadek w swojej również wskazać, że zarówno strony procesu jak również świadkowie przechodzą również wewnętrzna weryfikację w tym moralności i prawdomówności przeprowadzaną przez konkretny Sąd Kościelny i sędziów prowadzanych sprawę – zanim bowiem wezwą kogokolwiek na przesłuchanie kierują zapytanie do proboszczów parafii miejsca zamieszkania osoby przesłuchiwanej celem uzyskania informacji o jej moralności, oraz innych atrybutach jakie często kapłan może zaobserwować w ramach bezpośredniego kontaktu (msze święte, kolęda, kontakt codzienny i okazjonalny). Są to bardzo często cenne dla procesu informacje zwłaszcza z terenów gdzie są mniejsze wspólnoty parafialne i wielokrotnie ludzie danej społeczności dzielą się swoimi problemami z kapłanami, zaś mają oni również jako pasterze lokalni wiedzę na temat ogólnych problemów parafian DO ZŁOŻENIA ZEZNAŃ ORAZ MIEJSCE PRZESŁUCHANIANiezależnie od tego czy zeznawać będziemy jako świadek lub też strona procesu musimy najpierw zostać powiadomieni przez odpowiedni Sąd Kościelny – zostaje wysłane formalne wezwanie sądowe, w którym okreslony jest dokładny termin przesłuchania obejmujący dzień i godzinę, miejsce oraz oznaczenie sprawy. (art. 163 DC)Co do zasady świadków przesłuchuje się zawsze w siedzibie Sądu Kościelnego zgodnie z kan. 1558 do powyższego przepisu Kardynałowie , Patriarchowie, Biskupi oraz osoby cieszące się podobnym przywilejem przesłuchuje się w miejscu wybranym przez z ważnego powodu takiego jak choroba, odległość czy inna przeszkoda dany Sąd Kościelny może się zwrócić do Sądu Kościelnego na terytorium którego strona lub świadek zamieszkuje aby w ramach pomocy prawnej przeprowadził przesłuchanie takiej przypadku braku możliwości dotarcia do Sądu, Sąd Kościelny prowadzący sprawę może zwrócić się do proboszcza parafii na terytorium której taka osoba zamieszkuje lub przebywa aby ją przesłuchał. (kan. 1558 KPK w związku z kan. 1418 KPK w związku z art. 162 DC).UCZESTNICY PRZESŁUCHANIA I OSOBY PROWADZĄCE CZYNNOŚCIPrzesłuchania w Sądach Kościelnych mają zupełnie inny charakter niż w sprawach świeckich (cywilny, karnych, administracyjnych).Przede wszystkim nie występuje publiczność zaś udział osób postronnych jest ograniczony do świadek lub strona są zawsze przesłuchiwani oddzielnie – niewątpliwie to wszystko wpływa na większa swobodę oraz komfort przesłuchaniu uczestniczy zawsze sędzia (zwyczajowo jest to jeden sędzia audytor), który zadaje pytania, protokolant lub notariusz sądowy albo pracownik sądu, który spisuje zgodnie z kan. 1678 KPK w przesłuchaniach może uczestniczyć Obrońca Węzła Małżeńskiego (sporadycznie), Promotor Sprawiedliwości (w procesach, których to dotyczy), adwokaci pełniący funkcję obrońcy tej sytuacji jest, że zarówno adwokaci uczestniczący, jak również Obrońca Węzła Małżeńskiego nie dręczą osoby przesłuchiwanej i nie zadają wprost pytań. Pytania są zadawane za pośrednictwem sędziego audytora – daje to niewątpliwie komfort odpowiedzi, mniejszą presję i stres dla osoby więcej zadawane pytania nie mogą być podstępne, podchwytliwe, sugerujące odpowiedź oraz tym ważna informacja, gdyż klienci często o to pytają: adwokat nie może pomagać w zeznaniach, prostować wypowiedzi lub też poprawiać błędów osoby zeznającej – co najwyżej może zadawać pytania za pośrednictwem sędziego. Działania takie adwokata byłyby naruszeniem przepisów prawa kościelnego i niezgodne z godnością oraz etyką wykonywanego wygląda przesłuchanie/czas trwania/pytania/formułaKażde przesłuchanie odbywa się indywidualnie o wyznaczonej przybyć troszkę wcześniej do sądu i udać się do sekretariatu celem poinformowania o przybyciu na przesłuchanie zgodnie z wezwaniem – warto mieć ze sobą z sekretariatu wskaże numer pokoju oraz poinformuje, że sędzia prowadzący przesłuchanie będzie sobą należy mieć dowód osobisty lub inny dokument pozwalający zidentyfikować osobę przesłuchiwaną – sędzia zawsze na początku przesłuchania musi zweryfikować zgodność tożsamości osoby z wejściu do pokoju i zweryfikowaniu tożsamości przesłuchiwanego oraz otwarciu protokołu przesłuchania rozpoczyna się przesłuchanie sensu prowadzący na początku przesłuchania zobowiązany jest do poinformowania osoby przesłuchiwanej o obowiązku mówienia prawdy i nie zatajaniu istotnych faktów dla sędziowie mogą nakazać złożenie przysięgi, a często również zobowiązują przesłuchiwanego do zachowania tajemnicy treści zeznań i przesłuchania (za wyjątkiem poinformowania adwokata reprezentującego).Następnie sędzia zaczyna zadawać do zasady, zgodnie z praktyką, pytania przygotowuje Obrońca Węzła Małżeńskiego ale sędziowie sami również mogą zadawać pytania do przedłożenia pytań mają również sami małżonkowie – strony procesu zarówno samodzielnie lub za pośrednictwem swoich dzielą się na dwie grupy: generalia oraz dotyczą bardziej osoby przesłuchiwanego tj. podstawowych danych osobowych, wyksztalcenia, wykonywanego zawodu, wyznania, ostatniej spowiedzi i Komunii Świętej, karalności za składanie fałszywych zeznań dotyczą już konkretnego tytułu/ów nieważności – są dobierane pod powołane w konkretnej sprawie podstawy do stwierdzenia nieważności małżeństwa one w szczególności, informacji o okresie poznawczym – przedślubnym, narzeczeństwa ale również po zawarciu związku małżeńskiego, stosunku małżonków do siebie, okresu, ilości i częstotliwości występowania konfliktów, rozstań, poglądu na życie małżeńskie, obowiązki małżeńskie, ważne jest by odpowiadać na pytania zgodnie z wiedzą i prawdą nie zatajając niczego – jest to moralny obowiązek oraz wobec zakończeniu przesłuchania sędzia pyta czy osoba przesłuchiwana ma coś do dodania – jeżeli takie pytanie nie pada warto samemu od siebie cos powiedzieć jeżeli czuje się taką potrzebę albo są jakieś niedomówienia lub podać jakieś ważne informacje według nie mamy nic do dodania osoba przesłuchiwana otrzymuje pisemny protokół z przesłuchania aby się z nim zapoznać – jest to moment kiedy można zapoznać się ze swoim przesłuchaniem na spokojnie, zweryfikować i poprawić błędy, sprostować pewne protokół zostaje podpisany przez osobę przesłuchiwana, sędziego i protokolanta zaś przesłuchanie zostaje pewnych uzasadnionych okolicznościach przesłuchanie może zostać nagrane na taśmę lub dyktafon by następnie niezwłocznie zostać spisane – winno zostać podpisane przez osobę co do zasady odbywa się raz ale może się zdarzyć sytuacja, że dana osoba zostanie przesłuchano do zasady przesłuchanie trwa około od 1,5 do 2 godzin jednakże jest to sprawa bardzo indywidualna – w mojej karierze adwokackiej zdarzały się przesłuchania trwające 5 – 6 godzin dlatego zawsze warto wygospodarować sobie odpowiednią ilość I KILKA RADDowód z zeznań stron lub świadków stanowi bardzo ważna rolę w procesach kościelnych zwłaszcza w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego – pozwala bowiem zetknąć się z żywym materiałem dowodowym przez też warto poświęcić chwilę i na kilka dni przed terminem przesłuchania na spokojnie usiąść i zastanowić się co wiemy w danej sprawie, jakie fakty i okoliczności pamiętamy, spróbować sobie przypomnieć jak najwięcej się w zeznaniach być jak najbardziej precyzyjni i szczegółowi, unikajmy emocji polegających na obrażaniu czy uwłaczaniu godności, rzucaniu bezpodstawnych osądów – to nie sąd cywilny i sprawa rozwodowa zaś emocje są nie wskazane i mogą tylko samemu starać się jak najwięcej powiedzieć na dane pytanie, a nawet je rozwinąć – nie każda osobą prowadząca przesłuchanie dopytuje i może dojść do sytuacji, że przesłuchanie będzie wyglądało na zasadzie tak/nie, nie wiem albo kilka słów na dane się powiedzieć jak najwięcej zgodnie z tym co wiemy i jak postrzegaliśmy dane zdarzenie, nie bójmy się wyrażać opinie pozytywne/negatywne, własne zdanie i koniec przesłuchania warto również zawsze dodać coś od siebie, podać informacje, których np. nie obejmowały pytania (nie da się opracować pytań na wszystkie tematy istotne dla sprawy zawsze wybiera się najważniejsze) – czasami swobodna wypowiedź może dać wiele wartości przesłuchiwany ma prawo na zakończenie przesłuchania do swobodnej wypowiedzi nawet jeżeli nie zostanie o to poproszony warto się upomnieć – należy to zrobić przed podpisaniem protokołu jest to konieczne, ale jeżeli czujemy się niepewnie, obawiamy się przesłuchania warto skontaktować się z adwokatem kościelnym; omówi on i wytłumaczy jak wygląda przesłuchanie w przystępny sposób, da wiele cennych rad oraz pomoże ułożyć posiadaną wiedzę w taki sposób aby móc to przystępnie ciepłoadv. ecc. Adam WandelWłaściciel Kancelarii

. 323 510 284 100 394 416 67 715

stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego forum