Rok A, B, C © Copyright by Wydawnictwo "M", Kraków 2003 Wydawnictwo "M" ul. Zamkowa 4/4, 30-301 Kraków tel./fax (012) 269-34-62, 269-32-74, e-mail: wydm@ Oddając w ręce czytelników zbiór homilii, które uprzednio były wygłoszone przy ołtarzu, a następnie spisane z taśmy magnetofonowej, muszę podzielić się mymi zastrzeżeniami co do samego przedsięwzięcia. Homilie są żywym słowem, które w oparciu o źródła Objawienia, czyli Pismo Święte i tradycję, podają odpowiedzi na konkretne pytania, nurtujące jeśli nie wszystkich ludzi zebranych przy ołtarzu, to przynajmniej niektórych z nich. Homilia jest zawsze zakorzeniona w „teraz", w „dziś", o czym decydują okoliczności, w których jest głoszona. To „dziś" stanowi glebę, z której homilia wyrasta i na której wydaje swe owoce. Kiedy jednak wygłoszoną homilię trzeba przygotować do druku, nie da się przekazać owej gleby. I tu jest moje pierwsze zastrzeżenie odnośnie możliwości przekazywania słowa głoszonego przy ołtarzu w formie pisanej. „Oczyszczając" tekst homilii z wszystkich aluzji do aktualnych spraw narodu, Kościoła, wspólnoty zebranej przy ołtarzu - zrozumiałych dla słuchacza, a nie zrozumiałych dla czytelnika - miałem wrażenie, jakbym ścinał kwiaty pozbawiając je zastrzeżenie dotyczy strony merytorycznej. Z reguły przez homilie rozumie się wyjaśnianie fragmentów Pisma Świętego, odczytanych w czasie Eucharystycznej Ofiary. Dla mnie całość Pisma Świętego to wielki bochen chleba, a fragment przeznaczony do odczytania w czasie liturgii to jakby kromka tego chleba. Jest ona jednak zawsze tak wielka, że nikt z uczestników nie jest w stanie spożyć jej w całości. Mając to na uwadze ograniczam się do przekazu jedynie małej porcji z tej kromki, tak by nadawała się ona do spożycia przez każdego uczestnika Stołu Słowa Bożego. Stąd też żadna z tych homilii nie zmierza do wyjaśnienia całości bogactwa tekstu czytań mszalnych. Z reguły podejmuję jeden temat, rzadko kiedy więcej. Wychodzę z założenia, że lepiej jest zatrzymać uwagę na konkretnej wartości, niż rozpraszać ją na wiele. Z tego też powodu homilie są krótkie, co według jednych jest ich plusem, według innych zaś słabością. Jeszcze w latach przed seminaryjnych nie lubiłem słuchania długich kazań i wyżej ceniłem słabe, a krótkie, niż poprawne, ale długie, stąd moje kapłańskie postanowienie, mówić zwięźle i nie denerwować słuchaczy zerkających na zegarek. Wreszcie ostatnia obawa, z którą pragnę podzielić się z czytelnikiem. Najczęściej traktuje się homilie jako wyjaśnienie i pouczenie, rzadko kiedy jako narzędzie pobudzenia słuchaczy do myślenia. Kto jednak uważniej czyta Ewangelię, ten z łatwością dostrzeże, że Jezus głosząc Dobrą Nowinę tłumom nie tyle wyjaśniał, tłumaczył, ile prowokował do myślenia. Czasem zostawiał słuchaczy z gwoździem wbitym głęboko w głowę, zmuszając ich do zajęcia postawy wobec niego. I w tych homiliach można spotkać takie, które nie wyjaśniają, lecz jedynie dotykają trudnych spraw lub stawiają je na ostrzu noża, wzywając do zastanowienia. Homilie te znacznie łatwiej jest odbierać, gdy kaznodzieja mówi do tego samego grona przez długie lata. Słuchacz bowiem znajduje w innych kazaniach elementy potrzebne do formułowania odpowiedzi na postawione pytania, czytelnik niestety jest tej pomocy pozbawiony. Mimo tych zastrzeżeń, pod wpływem sugestii wielu słuchaczy, odważam się podać w formie pisemnej słowo, które z natury swojej winno mieć zawsze formę słowa żywego. Może nawet oni sami będą rozczarowani czytając to, co słyszeli. Ufam jednak, że ludziom dobrej woli tomik ułatwi kontakt z bogactwem liturgii słowa. Tom zawiera homilie wydane drukiem w latach 1985 - 1988. Ewangeliczny wymiar tych homilii pozostaje nadal aktualny, mimo że były głoszone w innej sytuacji i z większą nadzieją gospodarczospołeczną niż ta, w jakiej dokonujemy ich wznowienia. Ponieważ pokarmem ducha jest Ewangelia, mogą one nadal wspomagać wszystkich, którzy szukają w słowie Bożym siły i mądrości. SPIS TREŚCI Wstęp 5 Homilie na niedziele i święta roku A 7 Adwent i Boże Narodzenie 9 Pierwsza niedziela Adwentu Wielki dzień w życiu św. Augustyna 9 Druga niedziela Adwentu Siekiera w ręku Boga 12 Trzecia niedziela Adwentu Apostoł prawdy . 14 Czwarta niedziela Adwentu Dramat Józefa i Marii 16 Boże Narodzenie — Pasterka Miłość o smaku chleba 18 Uroczystość Narodzenia Pańskiego Zaprosić Boga 20 Uroczystość św. Szczepana Z chlebem czy z kamieniem 22 Święto Świętej Rodziny Czcij ojca i matkę 23 Nowy Rok — Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Marii Nowy kalendarz 25 Druga niedziela po Narodzeniu Pańskim Nie było miejsca dla Niego 26 Uroczystość Objawienia Pańskiego Dziwne Objawienie Boga 27 Święto Chrztu Pańskiego Brud zagrożeniem dla życia 29 Wielki Post i Wielkanoc 31 Środa Popielcowa Słowa prawdy 31 Pierwsza niedziela Wielkiego Postu Kto usprawiedliwia 32 Druga niedziela Wielkiego Postu Krzyż bramą nieba 34 Trzecia niedziela Wielkiego Postu Spotkanie z Bogiem 35 Czwarta niedziela Wielkiego Postu Wiara to bogactwo 37 Piąta niedziela Wielkiego Postu Wiara to moc 39 Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego Dać świadectwo Prawdzie 41 Poniedziałek Wielkanocny A jednak kobiety 44 Druga niedziela wielkanocna Mieć rację a znać prawdę 46 Trzecia niedziela wielkanocna Wypełnić Pismo 48 Czwarta niedziela wielkanocna Dobry pasterz i najemnik 51 Piąta niedziela wielkanocna Dom Ojca 53 Szósta niedziela wielkanocna Czy kochasz Boga? 57 Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego I my jesteśmy boskiego pochodzenia 59 Siódma niedziela wielkanocna Skupienie i modlitwa 61 Uroczystość Zesłania Ducha Świętego Kościół — społeczność Boża 64 Uroczystość Trójcy Świętej Wyznanie wiary 66 Niedziele zwykłe 69 Druga niedziela zwykła Być narzędziem w ręku Boga 69 Trzecia niedziela zwykła Jeden duch i jedna myśl 71 Czwarta niedziela zwykła Mądra „głupota” 73 Piąta niedziela zwykła Podeptana sól 75 Szósta niedziela zwykła „Najpierw pojednaj się z bratem” 78 Siódma niedziela zwykła Miłość nieprzyjaciół 80 Ósma niedziela zwykła Opatrzność 82 Dziewiąta niedziela zwykła Błogosławieństwo i przekleństwo 84 Dziesiąta niedziela zwykła Wierzyć Bogu, a nie sobie 86 Jedenasta niedziela zwykła Powołanie to zadanie 88 Dwunasta niedziela zwykła „Nie bójcie się ludzi” 90 Trzynasta niedziela zwykła „Przyniosłem miecz” 92 Czternasta niedziela zwykła Bóg zakrywa tajemnice Królestwa 95 Piętnasta niedziela zwykła Umieć ocenić ludzi 97 Szesnasta niedziela zwykła Pszenica i kąkol 99 Siedemnasta niedziela zwykła Drogi do mądrości 101 Osiemnasta niedziela zwykła „Wy dajcie im jeść” 103 Dziewiętnasta niedziela zwykła „Małej wiary” 105 Dwudziesta niedziela zwykła Modlitwa matki 107 Dwudziesta pierwsza niedziela zwykła Tajemnica Chrystusa 109 Dwudziesta druga niedziela zwykła „Idź precz, szatanie!” 111 Dwudziesta trzecia niedziela zwykła Trudna sztuka upominania 114 Dwudziesta czwarta niedziela zwykła Trudna sztuka przebaczania 116 Dwudziesta piąta niedziela zwykła „Drogi wasze nie są drogami moimi” 118 Dwudziesta szósta niedziela zwykła Czas zastanowienia 120 Dwudziesta siódma niedziela zwykła Królestwo Boże będzie wam zabrane 122 Dwudziesta ósma niedziela zwykła Uczta mądrości 124 Dwudziesta dziewiąta niedziela zwykła Wszystko ma swój sens 127 Trzydziesta niedziela zwykła Potężny obrońca sierot 129 Trzydziesta pierwsza niedziela zwykła Trudne powołanie 132 Trzydziesta druga niedziela zwykła W poszukiwaniu skarbu 134 Trzydziesta trzecia niedziela zwykła Odpowiedzialność za Boże dary 136 Trzydziesta czwarta niedziela zwykła Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata „Idźcie precz przeklęci” 138 Święta 141 Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najśw. Marii Panny Tajemnica prawdziwego szczęścia 141 Święto Ofiarowania Pańskiego W rękach Ojca 142 Świętych Apostołów Piotra i Pawła Trudna droga wybrańców Boga 144 Uroczystość Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny W drodze do nieba 146 Uroczystość Wszystkich Świętych Sens kanonizacji 148 Dzień Zaduszny Udział w procesji żałobnej wyznaniem wiary 151 Święto Poświęcenia Świątyni Wyjątkowy Dom 153 Homilie na niedziele i święta roku B 157 Adwent i Boże Narodzenie 159 Pierwsza niedziela Adwentu Czas nadziei 159 Druga niedziela Adwentu Chrześcijańska postawa wobec pracy 161 Trzecia niedziela Adwentu Autorytet moralny 165 Czwarta niedziela Adwentu Świąteczne życzenia 168 Boże Narodzenie — Pasterka Wartość miłości 170 Uroczystość Narodzenia Pańskiego Ręka pełna chleba 172 Uroczystość św. Szczepana Zapomniana cnota 174 Święto Świętej Rodziny Przyjaciele Świętej Rodziny 176 Nowy Rok — Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Zaufać Bogu 179 Druga niedziela po Narodzeniu Pańskim Stać się dzieckiem Boga 181 Uroczystość Objawienia Pańskiego Wobec tajemnicy Bożego Objawienia 183 Święto Chrztu Pańskiego Umiłować duchowe piękno 185 Wielki Post i Wielkanoc 187 Środa Popielcowa Post i modlitwa 187 Pierwsza niedziela Wielkiego Postu Zniszczyć ten świat i stworzyć nowy 188 Druga niedziela Wielkiego Postu Bóg pedagogiem 190 Trzecia niedziela Wielkiego Postu Odkryć piękno i wartość dekalogu 193 Czwarta niedziela Wielkiego Postu Nie potępiać, lecz zbawiać 195 Piąta niedziela Wielkiego Postu Los ziarna 197 Szósta niedziela Wielkiego Postu — Palmowa Dwukrotne wejście do Jerozolimy 199 Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego Pusty grób 201 Poniedziałek Wielkanocny Prawda zawsze zwycięża 203 Druga niedziela wielkanocna Św. Jan pisze list 205 Trzecia niedziela wielkanocna „To Ja jestem” 208 Czwarta niedziela wielkanocna Troska o kapłana 210 Piąta niedziela wielkanocna „Ja jestem krzewem winnym” 212 Szósta niedziela wielkanocna Miłość warunkiem poznania Boga 214 Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego „On przyjdzie” 217 Siódma niedziela wielkanocna Niewygodne dobro 220 Uroczystość Zesłania Ducha Świętego Bogaci nędzarze 222 Uroczystość Trójcy Przenajświętszej Tajemnica Tajemnicy Boga 224 Niedziele zwykłe 227 Druga niedziela zwykła „Mów Panie” 227 Trzecia niedziela zwykła Andrzej, brat Szymona Piotra 230 Czwarta niedziela zwykła Rozpoznawanie duchów 232 Piąta niedziela zwykła Modlitwa a pacierz 236 Szósta niedziela zwykła Droga rozwoju wiary 239 Siódma niedziela zwykła „Widząc ich wiarę...” 243 Ósma niedziela zwykła Asceza i wyrzeczenie 245 Dziewiąta niedziela zwykła Niedziela dniem czynienia dobrze 247 Dziesiąta niedziela zwykła Troska rodziny o Jezusa 249 Jedenasta niedziela zwykła Spalone listy 251 Dwunasta niedziela zwykła Wszechmoc Boga 253 Trzynasta niedziela zwykła „Nie bój się, wierz tylko” 256 Czternasta niedziela zwykła Poznaj samego siebie 258 Piętnasta niedziela zwykła Prorok Amos 261 Szesnasta niedziela zwykła Dobroć Boga 263 Siedemnasta niedziela zwykła Chleb skarbem 265 Osiemnasta niedziela zwykła Dlaczego szukamy Chrystusa? 267 Dziewiętnasta niedziela zwykła Eliaszowy chleb 269 Dwudziesta niedziela zwykła Głód Boga 271 Dwudziesta pierwsza niedziela zwykła „Wśród was są niewierzący” 273 Dwudziesta druga niedziela zwykła Czcić Boga na próżno 275 Dwudziesta trzecia niedziela zwykła Czynić dobro bez rozgłosu 277 Dwudziesta czwarta niedziela zwykła Bóg pyta człowieka 279 Dwudziesta piąta niedziela zwykła „Bali się Go pytać” 281 Dwudziesta szósta niedziela zwykła Pokój Chrystusa 283 Dwudziesta siódma niedziela zwykła Małżeństwo 286 Dwudziesta ósma niedziela zwykła Ewangeliczne podejście do sprawiedliwości 289 Dwudziesta dziewiąta niedziela zwykła Kosz na śmieci 291 Trzydziesta niedziela zwykła Nie przeszkadzać w modlitwie 293 Trzydziesta pierwsza niedziela zwykła Każdy z nas kocha 295 Trzydziesta druga niedziela zwykła „Nadstaw policzek” 298 Trzydziesta trzecia niedziela zwykła Czekamy na objawienie się Boga 301 Trzydziesta czwarta niedziela zwykła Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata Kto komu służy 303 Święta 305 Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najśw. Marii Panny Świętość nie gwarantuje łatwego życia 305 Święto Ofiarowania Pańskiego Człowiek prowadzony przez Ducha Świętego 307 Święto Najświętszej Marii Panny, Matki Kościoła Dobra Matka 309 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa „Bierzcie i jedzcie” 312 Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa „Moje jarzmo” 314 Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła „Bramy piekielne nie zwyciężą go” 316 Uroczystość Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny Miłość wyklucza śmierć 318 Uroczystość Wszystkich Świętych Wygrali życie 320 Dzień Zaduszny Wymowa klepsydry 322 Święto Poświęcenia Świątyni Dom modlitwy 323 Homilie na niedziele i święta roku C 325 Adwent i Boże Narodzenie 327 Pierwsza niedziela Adwentu „Pan naszą sprawiedliwością” 327 Druga niedziela Adwentu Adwentowe postanowienie poprawy 329 Trzecia niedziela Adwentu „Radujcie się zawsze w Panu” 331 Czwarta niedziela Adwentu Błogosławione łono 333 Uroczystość Bożego Narodzenia — Pasterka Tajne spotkanie 336 Uroczystość Narodzenia Pańskiego Bóg w rękach ludzi 339 Uroczystość św. Szczepana „Widzę niebiosa otwarte” 341 Święto Świętej Rodziny Szczęśliwa Rodzina 343 Nowy Rok — Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Prawdziwy Pokój 347 Druga niedziela po Narodzeniu Pańskim Bóg nas kocha 348 Uroczystość Objawienia Pańskiego Wobec zła 350 Święto Chrztu Pańskiego Trudna droga do dojrzałości 352 Wielki Post i Wielkanoc 355 Środa Popielcowa Garść prochu w rękach Boga 355 Pierwsza niedziela Wielkiego Postu Jakimi środkami nie wolno budować Królestwa Bożego 357 Druga niedziela Wielkiego Postu Osiągnąć niebo 359 Trzecia niedziela Wielkiego Postu „Jam jest, który jest” 361 Czwarta niedziela Wielkiego Postu „Bóg zlecił nam posługę jednania” 363 Piąta niedziela Wielkiego Postu „Idź i nie grzesz więcej” 365 Wielki Czwartek Bóg z miednicą w ręku 367 Wielka Sobota Synowie światłości 370 Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego Ósmy dzień stworzenia 373 Poniedziałek Wielkanocny Zwycięzca życia 375 Druga niedziela wielkanocna Św. Tomasz Apostoł 377 Trzecia niedziela wielkanocna Nie przekreślać człowieka 380 Czwarta niedziela wielkanocna Komu zaufać? 382 Piąta niedziela wielkanocna Po wyjściu Judasza 384 Szósta niedziela wielkanocna „Oto słowo Boże” 386 Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego Dobrze, że mamy Dom 388 Siódma niedziela wielkanocna „Za nimi proszę” 390 Uroczystość Zesłania Ducha Świętego Woda — chleb — ogień 392 Uroczystość Trójcy Przenajświętszej Modlitwa uwielbienia 396 Niedziele zwykłe 399 Druga niedziela zwykła Co niszczy radość? 399 Trzecia niedziela zwykła Znać i kochać prawo 401 Czwarta niedziela zwykła Osiągnąć dojrzałość 403 Piąta niedziela zwykła Święte Miłosierdzie Boga 405 Szósta niedziela zwykła Dwa spojrzenia na życie 407 Siódma niedziela zwykła Wobec nieprzyjaciela 409 Ósma niedziela zwykła Odpowiedzialność za słowo 411 Dziewiąta niedziela zwykła Pod prąd ludzkiej opinii 413 Dziesiąta niedziela zwykła Nieszczęście samotności 415 Jedenasta niedziela zwykła Obowiązki przyjaciela 417 Dwunasta niedziela zwykła Umieć stracić życie 419 Trzynasta niedziela zwykła Wartość wyrzeczenia 421 Czternasta niedziela zwykła Radość sukcesu 423 Piętnasta niedziela zwykła Sumienie 425 Szesnasta niedziela zwykła Gościnność 427 Siedemnasta niedziela zwykła „Nie mówcie wiele” 429 Osiemnasta niedziela zwykła Dobra doczesne a chrześcijanin 431 Dziewiętnasta niedziela zwykła Otrzymaliśmy wiele 433 Dwudziesta niedziela zwykła „Ojciec przeciw córce” 435 Dwudziesta pierwsza niedziela zwykła Sens chłosty 438 Dwudziesta druga niedziela zwykła Chorzy na wielkość 440 Dwudziesta trzecia niedziela zwykła Obojętność 442 Dwudziesta czwarta niedziela zwykła Nawrócenie letnich 444 Dwudziesta piąta niedziela zwykła „Zdaj sprawę ze swego zarządu” 447 Dwudziesta szósta niedziela zwykła Bogacz, nędzarz i ubogi 449 Dwudziesta siódma niedziela zwykła Modlitwa o wiarę 451 Dwudziesta ósma niedziela zwykła Próba wiary 453 Dwudziesta dziewiąta niedziela zwykła Księga mądrości 455 Trzydziesta niedziela zwykła Warunki dobrej modlitwy 457 Trzydziesta pierwsza niedziela zwykła Stanąć blisko ołtarza 459 Trzydziesta druga niedziela zwykła Obietnica zmartwychwstania 461 Trzydziesta trzecia niedziela zwykła Przyjdzie po raz drugi 463 Trzydziesta czwarta niedziela zwykła Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata Autorytet Chrystusa Króla 465 Święta 467 Uroczystość Niepokalanego Poczęcie Najświętszej Maryi Panny Uzdrowienie chorych 467 Święto Ofiarowania Pańskiego Ewangeliczne podejście do starości 469 Uroczystość Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła Uboga Maryja z Nazaretu 472 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa Biała sukienka 474 Uroczystość Najświętszego Serce Pana Jezusa W trosce o ludzkie serce 476 Uroczystość Niepokalanego Serca Maryi Kształtowanie serca 478 Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła Apostołowie miłości 482 Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Niebo 484 Uroczystość Wszystkich Świętych Święty 486 Dzień Zaduszny Nasi przyjaciele 488 Święto Poświęcenia Świątyni Dom Boga Żywego 490 Indeks 493 opr. ab/abNiedzielne kazanie. XXXII Niedziela Zwykła, rok A. Dodano dnia 12.11.2023 10:19. Drogocenny zapas oliwy Mdr 6,12-16; 1 Tes 4,13-18; Mt 25,1-13 W dzisiejszej przypowieści ewangelicznej o dziesięciu pannach dostrzegamy ważne pragnienie Jezusa, by obudzić uczniów z ospałości, letargu, może w już zajętym ciepłym i uwitym gniazdku. Komentarze biblijne do czytań liturgicznych. Dzięki uprzejmości Oficyny Wydawniczej „Vocatio” i Księgarni św. Wojciecha ( które wyraziły zgodę na publikację fragmentów wydawanych przez nie pozycji, przedstawiamy czytelnikom cykl: „Zrozumieć Słowo”. Będziemy starali się ukazywać w nim fragmenty Pisma Świętego przewidziane w Liturgii w kontekście historycznym, kulturowym i teologicznym. Mamy nadzieję, że pomoże to czytelnikom w pełniejszym przeżywaniu spotkania z Chrystusem podczas Eucharystii oraz w coraz lepszym odczytywaniu skierowanego do nas Słowa Bożego i wprowadzaniu go w życie. Zapraszamy do lektury i refleksji. ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE WIELKI CZWARTEK – MSZA WIECZERZY PAŃSKIEJ Czytania mszalne PIERWSZE CZYTANIE Przepisy o wieczerzy paschalnej Czytanie z Księgi Wyjścia Bóg powiedział do Mojżesza i Aarona w ziemi egipskiej: „Miesiąc ten będzie dla was początkiem miesięcy, będzie pierwszym miesiącem roku. Powiedzcie całemu zgromadzeniu Izraela tak: «Dziesiątego dnia tego miesiąca niech się każdy postara o baranka dla rodziny, o baranka dla domu. Jeśliby zaś rodzina była za mała do spożycia baranka, to niech się postara o niego razem ze swym sąsiadem, który mieszka najbliżej jego domu, aby była odpowiednia liczba osób. Liczyć je zaś będziecie dla spożycia baranka według tego, co każdy może spożyć. Baranek będzie bez skazy, samiec, jednoroczny; wziąć możecie jagnię albo koźlę. Będziecie go strzec aż do czternastego dnia tego miesiąca, a wtedy zabije go całe zgromadzenie Izraela o zmierzchu. I wezmą krew baranka, i pokropią nią odrzwia i progi domu, w którym będą go spożywać. I tej samej nocy spożyją mięso pieczone w ogniu, spożyją je z chlebem niekwaszonym i gorzkimi ziołami. Tak zaś spożywać go będziecie: Biodra wasze będą przepasane, sandały na waszych nogach i laska w waszym ręku. Spożywać będziecie pospiesznie, gdyż jest to Pascha na cześć Pana. Tej nocy Ja przejdę przez Egipt, zabiję wszystko pierworodne w ziemi egipskiej od człowieka aż do bydła i odbędę sąd nad wszystkimi bogami Egiptu. Ja Pan. Krew będzie wam służyła do oznaczenia domów, w których będziecie przebywać. Gdy ujrzę krew, przejdę obok i nie będzie pośród was plagi niszczycielskiej, gdy będę karał ziemię egipską. Dzień ten będzie dla was dniem pamiętnym i obchodzić go będziecie jako święto dla uczczenia Pana. Po wszystkie pokolenia w tym dniu świętować będziecie na zawsze»”. Wj 12, 1-20. Opis głównej plagi, towarzyszącej uwolnieniu Hebrajczyków z Egiptu, tradycja P poprzedza obrzędem baranka paschalnego (ww. 3-13) oraz przaśników, massôt (ww. 14-20). Obrzędy te były początkowo od siebie niezależne. Pierwszy był obrzędem dokonywanym przez pasterzy - w celu przebłagania bogów - gdy przenosili się z dobrze nawodnionych pastwisk zimowych na jałowe pastwiska letnie. Drugi obrzęd odprawiali rolnicy, stanowił on swego rodzaju wiosenne czyszczenie starego zakwasu pochodzącego z ubiegłego roku. Tekst łączy ofiarę złożoną z baranka z wyjściem Hebrajczyków z Egiptu (ww. 11-13). Przaśniki zostały uczynione pamiątką Wyjścia w samej narracji opowiadającej o tym wydarzeniu (12,34) oraz w towarzyszących mu pouczeniach (13,3-10). Fragment 12,1-20 zawiera słowa Jahwe skierowane do Mojżesza, zaś ww . 21-27 opowiadają o przekazaniu ich starszym takie Boże polecenia i ich przekazanie są ulubionym środkiem stosowanym w tradycji P. W źródle tym obrzędy baranka paschalnego i przaśników (12, 13,1-16) zostały umieszczone we fragmencie opowiadającym o dziesiątej pladze - pomiędzy jej oznajmieniem i wypełnieniem. Obchodzone wiosną nowego roku, rytuały te umożliwiały Izraelitom kolejnych pokoleń uczestniczenie w ucieczce spod panowania faraona. Katolicki Komentarz Biblijny prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :. 12,1-28. Źródła Święta Paschy. Według narracji biblijnej Święto Paschy zostało ustanowione w związku z dziesiątą plagą, lecz nie oznacza to, że nie nawiązywało ono do świąt dawniejszych. Należy przypomnieć, że Bóg ustanowił obrzezanie znakiem przymierza, wykorzystując w tym celu obrzęd już istniejący i wykonywany w innym celu. wiele elementów rytuału paschalnego wskazuje, że mógł on zostać zaczerpnięty z rytuału nomadów, chroniącego pasterzy przed atakiem demonów i zapewniającego płodność stad. Nawet jeśli rzeczywiście tak było, wszystkie elementy święta zostały odpowiednio "przystosowane" do nowego kontekstu dziesiątej plagi oraz wyjścia Izraelitów z Egiptu. Jeśli Pascha faktycznie czerpie jakieś elementy ze święta nomadów, jest to zjawisko podobne do nałożenia przez wczesnych chrześcijan Zachodu świąt Bożego Narodzenia na pogańskie święta związane z zimowym przesileniem słonecznym (któremu towarzyszyło zachowanie takich symboli jak ostrokrzew, jemioła i drzewa zimozielone). 12,1-11. Kalendarz. Wydarzenie to czyniło Abib (później nazwany Nisan) pierwszym miesiącem w kalendarzu religijnym Izraela. W kalendarzu świeckim pierwszym miesiącem roku był Tiszri, przypadający sześć miesięcy później, wtedy też obchodzono "Święto Nowego Roku". Kalendarz izraelski był kalendarzem księżycowym, który co pewien czas dostosowywano do roku słonecznego. Abib rozpoczynał się w dzień pierwszego nowiu po wiosennym zrównaniu dnia z nocą (zwykle w połowie marca) i trwał do połowy kwietnia. 12,5. Bez skazy, samiec, jednoroczny. Jako jednoroczny baranek przeżył właśnie najbardziej niebezpieczny okres życia (śmiertelność młodych wahała się od 20 do 50%) i przygotowywał się do objęcia roli "pełnoprawnego" członka stada. Stado nie potrzebowało jednak zbyt wielu samców; dla skóry i mięsa zabijano przede wszystkim te, które osiągnęły pierwszy rok życia. Samice trzymano do ósmego roku, by rodziły młode i dawały mleko. 12,6. Zabije go całe zgromadzenie Izraela o zmierzchu. W świeckim kalendarzu egipskim każdy miesiąc liczył trzydzieści dni i dzielił się na trzy dziesięciodniowe okresy. W kalendarzu religijnym, obejmującym święta, zachowano sekwencję księżycową. Pojawienie się święta i plagi zbiegło się z wigilią dnia nazywanego przez Egipcjan "dniem połowy miesiąca". Co ważniejsze, ponieważ każdy miesiąc w kalendarzu lunarnym rozpoczynał się w dniu nowiu, święto obchodzono w dniu pierwszej pełni księżyca po wiosennym zrównaniu dnia z nocą. Zwierzę miało zostać zabite o zmierzchu, gdy na niebie ukaże się księżyc w pierwszej pełni w nowym izraelskim roku. 12,7. Rola krwi. W pierwotnych religiach krew często służyła do odegnania złych mocy, jednak w rytuale izraelskim stanowiła element oczyszczający. Chociaż przesądni Izraelici zachowali pewne elementy prymitywnych wierzeń i praktyk religijnych, oficjalnie obowiązywało drugie znaczenie. Odrzwia domów w Mezopotamii były często malowane na czerwono, ponieważ wierzono, że kolor ten odstrasza demony. 12,8. Składniki posiłku. Wymienione składniki posiłku paschalnego były rozpowszechnione w wędrownych społecznościach pasterskich. Zakaz spożywania kwaszonego chleba mógł dodatkowo posiadać znaczenie symboliczne. W późniejszej literaturze rabinackiej i Nowym Testamencie zakwas jest związany z nieczystością lub skalaniem. Trudno jednak rozstrzygnąć, czy znaczenie to posiadał już w tak wczesnym okresie. Gorzkie zioła to w późniejszej literaturze rabinackiej sałata, cykoria, morski ostrokrzew, chrzan i oset, wszystkie łatwe do przygotowania. Wiadomo, że sałata była uprawiana w Egipcie, zaś hebrajskie słowo przetłumaczone jako "gorzkie zioła" odpowiada akadyjskiemu (babilońskiemu) wyrazowi oznaczającemu sałatę. Polecenie, by mięso zostało upieczone w ogniu, służyło uniknięciu dwóch rzeczy. Z jednaj strony, miało stanowić przeciwieństwo pogańskich świąt wiosennych, podczas których pojawiało się surowe mięso. Z drugiej, ludzie działający w pośpiechu nie gotowaliby mięsa, wymagałoby to bowiem więcej czasu, koniecznego do zabicia, wypatroszenia i rozebrania mięsa. Ponieważ był to posiłek religijny, mięso nie mogło zostać spożyte w czasie późniejszym i musiało zostać we właściwy sposób zniszczone. 12,11. Pascha. Angielska nazwa "Passover" (od ang. pass over, "pominąć", "przejść obok") nie oddaje znaczenia hebrajskiego wyrazu. Czasownik ten łączy się z ochroną, co można dostrzec np. w Iz 31,5, gdzie stanowi odpowiednik osłonięcia i wybawienia. Pan nie został ukazany jako "przechodzący obok" drzwi lecz jako broniący wejścia do domu przed aniołem zagłady/Niszczycielem (zob. Wj 12,23). Krew na framugach i nadprożu może być rozumiana jako ich oczyszczenie przygotowujące do obecności Pana. 12,12-13. Egipskie święto królewskie. W tekście mogą pojawiać się echa słynnego egipskiego święta Sed, które symbolizowało odnowienie władzy królewskiej. Podczas obchodów święta wszyscy bogowie uznawali królewską władzę faraona, tutaj jednak, w wyniku plag, wszyscy bogowie muszą uznać królewskie panowanie Jahwe - nie nowe osadzenie Go na tronie, lecz uznanie Jego nieprzerwanego panowania. W czasie święta Sed król potwierdzał swoje panowanie nad krajem, przechodząc wszystkie ziemie (symbolicznie) zgodnie ze swą wolą. Królewskie panowanie Jahwe zostało potwierdzone, zaś panowanie faraona wyszydzone, bowiem Bóg przeszedł przez kraj, by ustanowić swą dominację pod postacią plagi. Komentarz Historyczno-Kulturowy do Biblii Hebrajskiej, John H. Walton, Victor H. Matthews, Mark W. Chavalas, Oficyna Wydawnicza "Vocatio", Warszawa 2005 :. PSALM RESPONSORYJNY Refren: Kielich Przymierza to Krew Zbawiciela. Czym się Panu odpłacę za wszystko, co mi wyświadczył? Podniosę kielich zbawienia i wezwę imienia Pana. Refren. Cenna jest w oczach Pana śmierć Jego świętych. Jam sługa Twój, syn Twej służebnicy, Ty rozerwałeś moje kajdany. Refren. Tobie złożę ofiarę pochwalną i wezwę imienia Pana. Wypełnię me śluby dla Pana przed całym Jego ludem. Refren. Ps 116B, Ps 116 - Indywidualny psalm dziękczynny. Liczne cechy aram. (ww. wskazują na jego późne powstanie. LXX dzieli psalm na dwa utwory (ww. 1-9 = LXX Ps 114; ww. 10-19 = LXX Ps 115), które odpowiadają głównym częściom. Struktura: Część I (ww. 1-9): (udręka psalmisty); ww. 5-9 (ocalenie przez Jahwe); Część II (ww. 10-19): ww. 10-14 (wiara psalmisty i jego śluby); ww. 15-19 (jego lojalność i śluby). 1-4. Fragment przypomina Ps 18, ”Miłuję Pana”: Por. Ps 18,2. Dosłownie: „Miłuję, ponieważ [kî] Jahwe wysłuchał”. Kolejny czasownik z domyśłnym dopełnieniem rozpoczyna Część II (w. 10): „Ufałem (Jahwe), ponieważ [kî]…”.7. „Wróć, moja duszo”: Gdy ktoś zasłabł (z powodu głodu czy strachu), myślano, że jego dusza/duch „odeszła” od niego. Gdy osoba dochodziła do siebie, dusza „wracała’. Psalmista zapewnia swą duszę, że może bezpiecznie wrócić po przerażającym doświadczeniu (ww. 3-4). Por. Rdz 35,18; 1 Sm 30,12; Ps 23,3; Dn 10, ”Wezwę imienia Pańskiego”: W w. 2 psalmista wzywa imię Pańskie z lęku; w ww. 13 i 17 ta sama fraza oznacza wielbienie Jahwe w ”Drogocenną jest w oczach Pana śmierć Jego czcicieli”: Tekst niejasny. Trudno zrozumieć, dlaczego ich śmierć ma być „drogocenna dla Podobnie jak końcowy werset Części I (w. 9) mówi o „krainie żyjących” (tj. świątyni), ostatni werset Części II wyraźnie wymienia „dom Pański” [świątynię]. Katolicki Komentarz Biblijny prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :. 116,13. Kielich zbawienia. Związek tego wersetu z wypełnieniem ślubów w świątyni wskazuje, że ofiary z płynów (libacje) miały stanowić świadectwo Bożej dobroci i opieki. W świecie starożytnym libacja była powszechną formą dziękczynienia, często przedstawianą na egipskich, fenickich i mezopotamskich reliefach. Ofiara z płynów symbolizuje wybawienie (zbawienie) udzielone przez bóstwo, często też stanowi wybawienie od złożonego ślubu. Komentarz Historyczno-Kulturowy do Biblii Hebrajskiej, John H. Walton, Victor H. Matthews, Mark W. Chavalas, Oficyna Wydawnicza "Vocatio", Warszawa 2005 :. DRUGIE CZYTANIE Ustanowienie Eucharystii Czytanie z Pierwszego listu świętego Pawła Apostoła do Koryntian Bracia: Ja otrzymałem od Pana to, co wam przekazuję, że Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb i dzięki uczyniwszy połamał i rzekł: „To jest Ciało moje za was wydane. Czyńcie to na moją pamiątkę”. Podobnie skończywszy wieczerzę, wziął kielich, mówiąc: „Kielich ten jest Nowym Przymierzem we Krwi mojej. Czyńcie to, ile razy pić będziecie, na moją pamiątkę”. Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie, aż przyjdzie. 1 Kor 11,23-26 23. Paweł ukazuje siebie jako ogniwo łańcucha tradycji sięgającej Jezusa, który sprawuje władzę w Kościele. Słowa "otrzymałem" i "przekazałem" były używane zwłaszcza w odniesieniu do przekazywania tradycji (1 Kor 11,2; 15,3). Niektórzy późniejsi rabini mówili o tradycjach otrzymanych „od Mojżesza”. Chociaż wiedzieli, iż otrzymali je od swych poprzedników, byli przekonani, że tradycja miała swoje ostateczne źródło w Mojżeszu. Paweł ma przypuszczalnie na myśli, że ci, którzy wcześniej byli uczniami, opowiedzieli mu o Ostatniej Wieczerzy. Miała ona miejsce w "nocy", podobnie jak każda wieczerza Pawłowa wersja słów ustanowienia Wieczerzy Pańskiej najbardziej przypomina tę z Łk 22,15-20, nie jest jednak od niej zależna. Apostoł wprowadził drobne modyfikacje; wcześniej tekst został poddany liturgicznemu rozwinięciu. Przaśniki spożywane w czasie Paschy były zwykle rozumiane przenośnie jako "chleb niedoli, który spożywali przodkowie" w czasach Mojżesza. Jezus odniósł ten chleb do samego siebie (zob. komentarz do Mk 14,22-24). Poganie czasami spożywali posiłki pogrzebowe (stypy) "na pamiątkę" zmarłego, lecz tutaj posiłek ma takie samo znaczenie, jak w Starym Testamencie, gdzie Święto Paschy upamiętniało odkupieńcze działanie Boga w historii (np. Wj 12,l4). Podobnie jak w rytuale paschalnym, forma „wy” odnosi się do wszystkich przyszłych pokoleń25. W przeciwieństwie do wersji Łukasza, który wymienia anamnēsis jedynie w odniesieniu do chleba (22,19), Paweł dodaje napomnienie (sam mógł być jego autorem) dotyczące kielicha. Znaczenie zwrotu "czyńcie to ( ... ) na moją panliątkę" było przedmiotem licznych dyskusji, jednak jego znaczenie w tym kontekście determinuje w. 26, będący Pawłowym komentarzem konfrontującym Koryntian z egzystencjalnym wymiarem Słowa „aż przyjdzie” wyznaczają granicę czasową sprawowania Wieczerzy Pańskiej, o której wspomina sam Jezus (Mk 14,25). Obchody Paschy nakierowane były w przyszłość – na przyszłe odkupienie Izraela – oraz w przeszłość (na to, jak Bóg ich odkupił, gdy wyprowadził z Egiptu za czasów Mojżesza ”śmierć Pana głosicie”: Śmierć Jezusa, będąca dziełem miłości (Ga 2,20), powinna być zwiastowana w sposób egzystencjalny (2 Kor 4,10-11) - w i poprzez uczestniczenie w jedzeniu i piciu (10,16). Pamiętanie o Chrystusie polega na naśladowaniu go (11,1) – dzięki temu zbawcza miłość Boża (Rz 8,39) skutecznie zaznacza swoją obecność w świecie. Z tej perspektywy jest jasne, dlaczego postępowanie Koryntian (w. 21) uniemożliwiało prawdziwą Eucharystię (w. 20) ”aż przyjdzie”: Aż Chrystus powróci w chwale (15,23). Katolicki Komentarz Biblijny prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :. Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :. ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ Aklamacja: Chwała Tobie, Królu wieków Daję wam przykazanie nowe, abyście się wzajemnie miłowali, jak Ja was umiłowałem. Aklamacja: Chwała Tobie, Królu wieków J 13,34 EWANGELIA Do końca ich umiłował Słowa Ewangelii według świętego Jana Było to przed Świętem Paschy. Jezus widząc, że nadeszła Jego godzina przejścia z tego świata do Ojca, umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował. W czasie wieczerzy, gdy diabeł już nakłonił serce Judasza Iskarioty, syna Szymona, aby Go wydać, widząc, że Ojciec dał Mu wszystko w ręce oraz że od Boga wyszedł i do Boga idzie, wstał od wieczerzy i złożył szaty. A wziąwszy prześcieradło, nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi i ocierać prześcieradłem, którym był przepasany. Podszedł więc do Szymona Piotra, a on rzekł do Niego: „Panie, Ty chcesz mi umyć nogi?” Jezus mu odpowiedział: „Tego, co Ja czynię, ty teraz nie rozumiesz, ale później to będziesz wiedział”. Rzekł do Niego Piotr: „Nie, nigdy mi nie będziesz nóg umywał”. Odpowiedział mu Jezus: „Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał udziału ze Mną». Rzekł do Niego Szymon Piotr: «Panie, nie tylko nogi moje, ale i ręce, i głowę”. Powiedział do niego Jezus: „Wykąpany potrzebuje tylko nogi sobie umyć, bo cały jest czysty. I wy jesteście czyści, ale nie wszyscy”. Wiedział bowiem, kto Go wyda, dlatego powiedział: „Nie wszyscy jesteście czyści”. A kiedy im umył nogi, przywdział szaty, i gdy znów zajął miejsce przy stole, rzekł do nich: „Czy rozumiecie, co wam uczyniłem? Wy Mnie nazywacie «Nauczycielem» i «Panem» i dobrze mówicie, bo nim jestem. Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi. Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem”. J 13,1-15 Jan wplata zapowiedzi zdrady Jezusa i Jego ukrzyżowania w opowiadanie o obmyciu stóp uczniów. Jezus, tak jak Maria (J 12,3), przyjmuje rolę Często wygłaszano nauki podczas posiłków. Relacja rozpoczyna się dziwnym zdaniem, które zajmuje trzy wersety (por. J 6,22-24). Wersety 1 i 3 stanowią podsumowanie, w którym ewangelista, i być może późniejszy redaktor, starają się podać znaczenie odejścia Jezusa. Ojciec przekazał wszystko Synowi (J 3,35; 10,28-29), by mógł on udzielić ludziom zbawienia umierając za nich i okazując im w ten sposób swoją miłość (J 10,17). Aluzja do zdrady Judasza mogła zostać zaczerpnięta z J 13,27 w trakcie późniejszej ustawiano wokół stołów, na których znajdowały się potrawy. Biesiadnicy spoczywali w taki sposób, że ich głowy znajdowały się w pobliżu stołu, zaś nogi zwrócone były w przeciwną stronę. Jezus musiał więc przejść na zewnątrz kręgu biesiadników, by umyć stopy każdego z obecnych. Jeśli podróżni przebyli długą drogę, gospodarz winien był dać im wodę do obmycia stóp jako wyraz gościnności, czego najlepszym przykładem było postępowanie Abrahama (Rdz 18,4). Mimo to rozwiązywanie sandałów i osobiste obmywanie czyichś stóp należało do zadań służby. Najczęściej wykonywali je niewolnicy, bardzo uległe żony lub dzieci (por. też 1 Sm 25,41). (Sandały podróżnych nie musiały być oblepione gnojem, jak to sugerowali niektórzy badacze. Pobocza starożytnych dróg były piaszczyste, zaś główne ulice Jerozolimy utrzymywano we względnej czystości, szczególnie w dzielnicy zwanej Górnym Miastem, gdzie Jezus spożywał wieczerzę paschalną. Zdjęcie przez Jezusa wierzchniej szaty, by im usłużyć, było również znakiem wielkiej pokory wobec uczniów.) Czyn Jezusa zapowiada Jego śmierć jako cierpiącego Sługi Pańskiego z Iz 53, śmierć za wielu. W przeciwieństwie do społeczeństwa grecko-rzymskiego, Żydzi uznawali wartość pokory, lecz - podobnie jak inne społeczności - uważali, że każdy człowiek ma swoją określoną rolę. Jezus natomiast odwraca role i pozycje społeczne. Rabbi Juda ha-Nasi (żyjący ok. 220 r. po Chr.) miał być tak pokorny, że gotów był dla drugiego człowieka uczynić dosłownie wszystko - z wyjątkiem zrezygnowania ze swej wyższej pozycji. Zasiadanie w porządku zgodnym ze statusem społecznym było ważne. Jezus przekracza jednak nawet tę ”zaczął umywać uczniom nogi”: Umycie nóg było wyrazem gościnności (Rdz 18,4; 1 Sm 25,41; Łk 7,44). Czynność ta była wykonywana przez niewolnika gospodarza, gdy przyjmował on w swym domu jakiegoś dostojnika6-8. Czyn Jezusa tak radykalnie narusza kulturowe ograniczenia związane ze statusem społecznym (zob. komentarz do ww. 3-5), że wywołuje ostra reakcję Piotra. Piotr słusznie protestuje, nie jest godny, by Jezus (przewyższający wszystkich ludzi) w ten sposób okazywał mu szacunek. Pierwsza reakcja Jezusa przypomina Janowemu czytelnikowi inne wydarzenia: wypowiedź Jezusa na temat świątyni lub wjazd do Jerozolimy, których uczniowie nie mogli zrozumieć, dopóki nie "przypomnieli" sobie o nich po jego śmierci i zmartwychwstaniu (J 2,22; 12,16). ”nie będziesz miał udziału ze Mną”: Upór Piotra doprowadza do stwierdzenia, że nie może mieć on "udziału", jaki Jezus ofiarowuje swoim uczniom (por. J 14,3; 17,24), jeśli nie zostanie Słowo "wykąpany" nawiązuje tutaj przypuszczalnie do ceremonialnych obmyć, którym Jezus i uczniowie poddali się w przeddzień święta (J 11,55), lecz Jezus nadaje mu sens duchowy. To metaforyczne znaczenie oczyszczenia było na tyle często stosowane, że uczniowie mogli je zrozumieć. ”nie tylko nogi moje, ale i ręce, i głowę!”: Takie dosłowne zrozumienie słów Jezusa jest typowe dla Janowych nieporozumień. Ewangelista połączył to opowiadanie z miłością Jezusa do swoich, umieszczoną na końcu fragmentu. Czyn Jezusa wskazuje na jego bliską ofiarę złożoną dla uczniów. Zgodnie z soteriologicznymi akcentami Janowej Ewangelii widzimy Jezusa jako drogę zbawienia. Werset 10 najwyraźniej sprawiał kłopoty w starożytności, bowiem w niektórych rękopisach brak wyrażenia "tylko nogi" [oprócz nóg]. Po usunięciu tych słów można odnieść wrażenie, że Jezus cytuje przysłowie, by dać do zrozumienia, że uczniowie zostali oczyszczeni w wystarczającym stopniu (z wyjątkiem Judasza, który nie będzie miał "udziału" z Jezusem). Narrator wkracza teraz na scenę, by przypomnieć czytelnikowi, co Judasz ma zamiar Uczniowie zwykle usługiwali swym nauczycielom, na wzór Elizeusza, który służył Eliaszowi, i Jozuego, który posługiwał Mojżeszowi. ”i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi”: Polecenie to, którego uczniowie muszą przestrzegać w sposób pokazany przez Jezusa, pojawia się również w Ewangeliach synoptycznych (zob. Mk 10,42-45 par.). W Łk 22,24-30 udział uczniów w uczcie mesjańskiej łączy się z ich udziałem w cierpieniach Jezusa oraz gotowością naśladowania Jego przykładu bycia sługą (diakonos).15. Uczniowie uczyli się przede wszystkim przez naśladowanie swoich nauczycieli. Katolicki Komentarz Biblijny prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :. Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :.
Wielki Czwartek w 2021 roku wypada 1 kwietnia. Tego dnia w Kościele świętuje się pamiątkę ustanowienia dwóch sakramentów – Eucharystii i kapłaństwa. Wielki Czwartek 2021. Msza KrzyżmaZwyczajnie w Wielki Czwartek rano biskup celebrował Mszę św. Krzyżma. W trakcie tej mszy święci się oleje potrzebne do udzielania sakramentów chrztu, bierzmowania i kapłaństwa, a także do konsekracji kościołów i ołtarzy oraz olej chorych używany przy sakramencie namaszczenia chorych. Kapłani obecni w katedrze ze swoim biskupem odnawiają w Wielki Czwartek przyrzeczenia złożone podczas tym roku - ze względu na epidemię koronawirusa - mogą być wprowadzone obostrzenia sanitarne. W 2020 roku nie było Mszy Krzyżma. Została ona przeniesiona na późniejszy Czwartek 2021. Co to jest KrzyżmoKrzyżmo to jest oliwa zmieszana z balsamem (balsam symbolizuje Ducha Świętego). Oznacza ono Chrystusa, w którym człowieczeństwo złączone jest z bóstwem. Jest ono symbolem mocy Czwartek 2021. Msza św. Wieczerzy PańskiejTa Eucharystia sprawowana w Wielki Czwartek we wszystkich Kościołach. Przypomina i uobecnia Ostatnią Wieczerzę. W jej trakcie Pan Jezus ustanowił Najświętszy Sakrament i sakrament kapłaństwa. W trakcie tej liturgii po śpiewie „Chwała na wysokości” milkną dzwonki (zostają zastąpione przez kołatki) i organy. Nie będą one używane w liturgii aż do Wigilii Paschalnej w Wielką Sobotę w nocy. Msza święta - z racji stanu epidemii koronawirusa - odbędzie się zgodnie z dekretem biskupa opolskiego bez udziału wiernych. Wielki Czwartek 2021. Obmycie nógW trakcie tej mszy w Wielki Czwartek - po kazaniu – w katedrze biskup, a w innych kościołach, gdzie zwyczaj ten jest praktykowany, proboszcz mył nogi dwunastu przedstawicielom parafii – kobietom i mężczyznom. Jest to powtórzenie gestu Pana Jezusa, który w Wieczerniku umył nogi apostołom, dając im przykład miłości. W tym roku - z powodu obostrzeń sanitarnych - nie będzie obmycia Mszy św. Wieczerzy Pańskiej tradycyjnie z ołtarzy zdejmuje się obrusy i świece. Z powodu epidemii koronawirusa nie będzie w tym roku przeniesienia Najświętszego Sakramentu do tzw. Ciemnicy symbolizującej samotność Chrystusa w Ogrodzie Oliwnym i po osądzeniu przez Sanhedryn w więzieniu. Nie będzie też związanej z tym adoracji. Pisanki wielkanocne ręcznie robione! Pomysły na ozdoby na Wi... Kiedy jest Wielki Czwartek? Kiedy jest Wielki Czwartek 2021? - 1 kwietniaKiedy jest Wielki Czwartek 2022? - 14 kwietniaKiedy jest Wielki Czwartek 2023? - 6 kwietniaNajwyższe palmy wielkanocne w Polsce. ZOBACZ filmPolecane ofertyMateriały promocyjne partnera
1. Uczymy się dziś, w Wielki Czwartek, że Bóg jest inny niż myślimy. Przede wszystkim Bóg jest ofiarny. Oddaje swoje życie za nas. Chce być pokarmem i napojem w naszej drodze do Ojca. Eucharystia i umywanie nóg mówią o Bogu to samo, ale w różny sposób. Bóg chce być naszym sługą w najbardziej radykalny sposób.
A wziąwszy prześcieradło nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi i ocierać prześcieradłem, którym był przepasany Księga Wyjścia 12, Pan powiedział do Mojżesza i Aarona w ziemi egipskiej: «Miesiąc ten będzie dla was początkiem miesięcy, będzie pierwszym miesiącem roku. Powiedzcie całemu zgromadzeniu Izraela tak: „Dziesiątego dnia tego miesiąca niech się każdy postara o baranka dla rodziny, o baranka dla domu. Jeśliby zaś rodzina była za mała do spożycia baranka, to niech się postara o niego razem ze swym sąsiadem, który mieszka najbliżej jego domu, aby była odpowiednia liczba osób. Liczyć je zaś będziecie dla spożycia baranka według tego, co każdy może spożyć. Baranek będzie bez skazy, samiec, jednoroczny; wziąć możecie jagnię albo koźlę. Będziecie go strzec aż do czternastego dnia tego miesiąca, a wtedy zabije go całe zgromadzenie Izraela o zmierzchu. I wezmą krew baranka, i pokropią nią odrzwia i progi domu, w którym będą go spożywać. I tej samej nocy spożyją mięso pieczone w ogniu, spożyją je z chlebem niekwaszonym i gorzkimi ziołami. Tak zaś spożywać go będziecie: Biodra wasze będą przepasane, sandały na waszych nogach i laska w waszym ręku. Spożywać będziecie pośpiesznie, gdyż jest to Pascha na cześć Pana. Tej nocy przejdę przez Egipt, zabiję wszystko pierworodne w ziemi egipskiej od człowieka aż do bydła i odbędę sąd nad wszystkimi bogami Egiptu. Ja, Pan. Krew będzie wam służyła do oznaczenia domów, w których będziecie przebywać. Gdy ujrzę krew, przejdę obok i nie będzie pośród was plagi niszczycielskiej, gdy będę karał ziemię egipską. Dzień ten będzie dla was dniem pamiętnym i obchodzić go będziecie jako święto dla uczczenia Pana. Po wszystkie pokolenia na zawsze w tym dniu świętować będziecie”». Księga Psalmów 116(115), Czym się Panu odpłacę za wszystko, co mi wyświadczył? Podniosę kielich zbawienia i wezwę imienia Pana. Cenna jest w oczach Pana śmierć Jego świętych. Jam sługa Twój, syn Twej służebnicy, Ty rozerwałeś moje kajdany. Tobie złożę ofiarę pochwalną i wezwę imienia Pana. Wypełnię me śluby dla Pana przed całym Jego ludem. Pierwszy list do Koryntian 11,23-26. Bracia: Ja otrzymałem od Pana to, co wam przekazałem, że Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb i dzięki uczyniwszy połamał i rzekł: «To jest Ciało moje za was wydane. Czyńcie to na moją pamiątkę». Podobnie, skończywszy wieczerzę, wziął kielich, mówiąc: «Ten kielich jest Nowym Przymierzem we Krwi mojej. Czyńcie to, ile razy pić będziecie, na moją pamiątkę». Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie, aż przyjdzie. Ewangelia wg św. Jana 13,1-15. Było to przed Świętem Paschy. Jezus wiedząc, że nadeszła Jego godzina przejścia z tego świata do Ojca, umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował. W czasie wieczerzy, gdy diabeł już nakłonił serce Judasza Iskarioty syna Szymona, aby Go wydać, wiedząc, że Ojciec dał Mu wszystko w ręce oraz że od Boga wyszedł i do Boga idzie, wstał od wieczerzy i złożył szaty. A wziąwszy prześcieradło nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi i ocierać prześcieradłem, którym był przepasany. Podszedł więc do Szymona Piotra, a on rzekł do Niego: «Panie, Ty chcesz mi umyć nogi?» Jezus mu odpowiedział: «Tego, co Ja czynię, ty teraz nie rozumiesz, ale później będziesz to wiedział». Rzekł do Niego Piotr: «Nie, nigdy mi nie będziesz nóg umywał». Odpowiedział mu Jezus: «Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał udziału ze Mną». Rzekł do Niego Szymon Piotr: «Panie, nie tylko nogi moje, ale i ręce, i głowę». Powiedział do niego Jezus: «Wykąpany potrzebuje tylko nogi sobie umyć, bo cały jest czysty. I wy jesteście czyści, ale nie wszyscy». Wiedział bowiem, kto Go wyda, dlatego powiedział: «Nie wszyscy jesteście czyści». A kiedy im umył nogi, przywdział szaty i znów zajął miejsce przy stole, rzekł do nich: «Czy rozumiecie, co wam uczyniłem? Wy Mnie nazywacie „Nauczycielem” i „Panem” i dobrze mówicie, bo nim jestem. Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi. Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem. Komentarz do Ewangelii Św. Antoni z Padwy (ok. 1195-1231), franciszkanin, doktor Kościoła Kazania na niedziele i obchody świętych, Wielki Czwartek „Otóż Ja jestem pośród was jak ten, kto służy” (Łk 22,27) „Jezus wstał od wieczerzy i złożył szaty. A wziąwszy prześcieradło nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi”. Czytamy w Księdze Rodzaju podobną historię. Abraham powiedział do wysłanników, trzech aniołów, którzy go odwiedzili: „Przyniosę trochę wody, wy zaś raczcie obmyć sobie nogi, a potem odpocznijcie pod drzewami. Ja zaś pójdę wziąć nieco chleba, abyście się pokrzepili” (18,4-5). To, co Abraham uczynił dla trzech aniołów, Chrystus zrobił dla swoich apostołów, tych posłańców prawdy, którzy mieli głosić całemu światu wiarę Świętej Trójcy. Pochyla się przed nimi jak dziecko; pochyla się i myje im stopy. Co za niepojęta pokora; co za niewysłowiona dobroć! Ten, którego adorują aniołowie w niebie, znajduje się u stóp tych grzeszników! To oblicze, które sprawia, że drżą aniołowie, pochyla się nad stopami tych ubogich! To dlatego Piotr przestraszył się… Umywszy im stopy, pozwala im „odpocząć pod drzewem”, jak jest powiedziane w Pieśni nad Pieśniami: „W upragnionym jego cieniu usiadłam, a owoc jego słodki memu podniebieniu” (2,3) Ten owoc, to Jego Ciało i Krew, które dał im tego dnia. Postawił przed nimi „nieco chleba”, aby umocnić ich przed pracą, którą mieli rozpocząć… Oto „Pan Zastępów przygotuje dla wszystkich ludów na tej górze ucztę z tłustego mięsa” (Iz 25,6)… W sali na górze, tam, gdzie apostołowie przyjmą Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy, Pan wszechświata wydaje dzisiaj ucztę dla wszystkich ludów, które w Niego wierzą… To właśnie czyni Kościół dzisiaj na całym świecie. To dla niego Chrystus przygotował tę ucztę na górze Synaj, ten pokarm, który nas żywi, swoje prawdziwe Ciało, bogate we wszelką cnotę duchową i miłość. Dał je swoim apostołom i nakazał im dać je tym, którzy wierzą w Niego. Warto przeczytać: Wielki Czwartek: Msza z poświęceniem krzyżma. Trzy rodzaje olejów Wielki Czwartek: Msza z poświęceniem krzyżma